Irak, Kürdistan Bölgesi’nin çıkardığı petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattından ihraç etmesi nedeniyle Ankara'nın “iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiği” gerekçesiyle 2014 yılında Türkiye aleyhine açtığı tahkim davasını kazandığını Cumartesi günü açıkladı.
Irak Petrol Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, mahkemenin, Türkiye'nin 2014-2018 arasını kapsayan 4 yıllık dönem için Irak'a 1.4 milyar dolar tazminat ödemesine karar verdiği belirtildi. Kararın ardından Kürdistan Bölgesi’nde yapılan petrol sevkiyatı da durdurulmuştu.
İhracatın başlamasını istiyoruz
Konu hakkında Rûdaw'a konuşan Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad, “Federal Hükümet ve Petrol Bakanlığı, genel olarak Irak ve Kürdistan Bölgesi için önemi nedeniyle, Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihraç etme sürecini yeniden başlatmak konusunda kesinlikle istekli” dedi.
Aksi durumda petrol ihracatının durmasının tüm Irak’ı etkileyeceğini vurgulayan Cihad, “Irak hükümeti ve Petrol Bakanlığı, Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihracatını yeniden başlatmak için çalışıyor. Irak Kürdistan Bölgesi'nden bir heyet, petrol ihracatı konusunu görüşmek üzere Bağdat'a geldi. Gecikmenin her günü ulusal ekonomiye, federal bütçeye, petrol ihracatından elde edilen gelire daha fazla zarar demektir” ifadelerini kullandı.
Sözcü Cihad, şu anda önceliklerinin Uluslararası Tahkim Divanı'nın kararı olduğunu belirterek, Kürdistan petrolünün Irak Petrol Bakanlığı ve SOMO’nun denetiminde Türkiye üzerinden ihraç edilmesi konusunda bir mekanizma üzerinde durduklarını kaydetti.
“Kürdistan Bölgesi Hükümeti evvela Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nin kararına uymalı, sonra diğer başlıkları tartışabiliriz” diyen Cihad, Paris’teki tahkim mahkemesi kararının Erbil ile Bağdat arasında varıldığı söylenen anlaşmadan farklı bir durum içerip içermediği şeklindeki soruya da, “Bu konuda bir şey söyleyemem. Biz petrol ihracatından söz ediyoruz. Gerçekçi olmalıyız. Ben sadece bizi petrol ihracatının yeniden başlamasını hızlandırmaya zorlayan ekonomik yönlerden bahsediyorum” yanıtı verdi.
“Kürdistan Bölgesi daha fazla gelir elde edecek”
Asım Cihad, “Müzakereler devam ediyor, farklı görüşler var, Kürdistan Bölgesi'ndeki kardeşlerimiz bu konuyu genel bütçeye, siyasi mutabakata ve diğer meselelere bağlıyorlar. Bugün bir durumla karşı karşıyayız; bir tahkim kararı var. Petrol Bakanlığı'nın açtığı bir dava var, Bakanlık eski mekanizmalarla petrol ihracatı sürecini devam ettiremez” dedi.
Bugünkü görüşmelere ilişkin de bilgi veren Cihad, “Petrol bakanı, Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihracatını yeniden başlatmak ve Kürdistan Bölgesi'nin aldığından daha fazla geliri garanti etmek istediğini açıkladı. Tekliflerden biri Irak Petrol Pazarlama Şirketi aracılığıyla petrol ihracatına ve kararlaştırılan fon dahilinde Kürdistan Bölgesi'ne daha fazla gelir sağlanmasına yönelikti. Bence en iyi çözüm bu. Bağdat sorunu bir an önce çözmeye hevesli. SOMO aracılığıyla petrolün yeniden ihraç edilmesine başlanması ve ardından diğer konularda tartışılması” ifadesini kullandı.
Erbil ile Bağdat arasındaki görüşmelerin olumlu ilerlediğini belirten Cihad, “Yeni hükümet kurulduktan sonra, petrol sözleşmeleri, ihracatı veya Kürdistan Bölgesi'nin yükümlülükleri ile ilgili tüm öne çıkan konuların tartışıldığı toplantılarda olumlu bir atmosfer oluştu. Federal hükümet içerisinde sözleşmelerle ilgili, gelir dağılımıyla ilgili farklı yorumlar var ve bunların tümü olumlu bir şekilde tartışılıyor. Petrol Bakanlığı, bunları çözmek için Kürdistan Bölgesi ile işbirliğine hazır olduğunu ifade etti. Tüm toplantılar olumlu bir atmosferde gerçekleştirildi. Irak vatandaşlarının çıkarlarını dikkate almalı ve ülke ekonomisini desteklemek için en yüksek geliri elde etmeye yönelik hareket etmeliyiz” diye konuştu.
