Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ), IŞİD lideri Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi’nin öldürülmesinin ardından, “Suriyeli olmayan radikal gruplardan” İdlib’i terk etmelerini istediği iddia edildi.
Gözlemevi, bu gelişmenin IŞİD lideri Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi’nin geçtiğimiz hafta ABD Özel Kuvvetleri tarafından Atme kasabasında düzenlenen saldırıda öldürülmesinin ardından geldiğine dikkat çekti.
Haberde, sözkonusu grup mensuplarının aileleriyle birlikte İdlib kentinde Suriye hükumeti askerlerine ait evlere yerleştiği hatırlatıldı. Bu evler 2015’te eski adıyla “Ceyş El Fetih” adlı grup tarafından şehri ele geçirdikten sonra kendileri ile birlikte savaşa katılan gruplara dağıtmıştı.
İdlib’in çoğu HTŞ’nin kontrolünde
El Nusra, Temmuz 2016'da El Kaide ile ilişkilerini sonlandırdığını açıklamış ve adını Şam'ın Fethi Cephesi olarak değiştirmişti. Ancak örgüt yeni adıyla da BM ve ABD'nin "terör örgütleri" listesine girdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin IŞİD, El Kaide ve onlarla bağlantılı kişi ve gruplarla ilgili alınan kararların izlenmesinden sorumlu komitesinin 15 Temmuz 2019 tarihli raporuna göre, HTŞ'nin İdlib'de 12 bin ile 15 bin arasında silahlı üyesi var.
HTŞ, İdlib'in kent merkezi ve önemli yollarıyla birlikte neredeyse tamamına hakim. Bölgedeki sivillerden vergi toplayarak gelir sağlıyor.
İdlib’deki bazı radikal gruplar
Hurras al-Din, 2018 yılında El Nusra Cephesi ismini HTŞ olarak değiştirdiği için gruptan ayrıldı. Türkiye ile Rusya arasındaki İdlib üzerine imzalanan anlaşmaya karşı çıkıyor. Hurras Al-Din, çoğu Körfez ülkelerinden bin 800 silahlı mensuba sahip. Grup daha çok, İdlib’in batısı, Barişa Dağı ve Semine kasabası çevresinde kalıyor.
Türkistan İslami Partisi (Uygur), Çin vatandaşı 8 bin silahlı üyeye sahip bir grup. 2013’te Suriye’ye geçen bu grup, İdlib’in batısı, Cisr al-Şugur ve Latkiye’nin kuzeyinde üstleniyor.
Sincan bölgesindeki Uygurluların Çin yönetimine karşı silahlanarak 1997'de kurduğu örgüt, 2002'de ABD tarafından "terör örgütü" ilan edilmişti.
Ecnad eL-Qoqaz, Çeçenlerden oluşan bu grup içerisinde Azerbeycan ve Gürcistan’dan gelenler de var. yaklaşık bin silahlı üyesi olan grup geçmişte Rusya’ya karşı da savaşmış. Grup İdlib’in batısı ile Hama’da kalıyor.
Ulusal Kurtuluş Cephesi, hem Suriye ordusuna hem de HTŞ'ye karşı kurulan bir grup. Ahrar üş Şam, Nureddin Zengi, Feylak el Şam, Ceyş İdlib el Hür, Ceyş al Nasr, Sukur al Şam ve Ceyş el Ahrar gibi örgütlerin üye olduğu bir ittifak. Ulusal Kurtuluş Cephesi de müzakerelere tamamen karşı olduğunu söylüyor.