Çalışmada eski IŞİD militanlarının Türkiye'de "süregelen bir sorun" olduğu ve yetkilileri "karmaşık sorularla" karşı karşıya bıraktığı belirtildi.
"Suriye ve Irak'ta IŞİD'e katılan binlerce yabancı uyruklu kişi Türkiye'ye geçti. Bazıları sınır dışı edildi. Diğerleri ise kaldı" denildi.
Raporda "Bu kişilerin varlığı, Şubat 2023'te meydana gelen yıkıcı depremlerin yaralarını sarmakta olan Türkiye için insani ve güvenlik açısından bir sorun teşkil etmektedir" ifadeleri yer aldı.
İngiltere merkezli King's College Uluslararası Radikalleşme Çalışmaları Merkezi'ne göre 2013-2018 yılları arasında, aralarında birçok Avrupa ülkesinin de bulunduğu yüzden fazla ülkeden Suriye ve Irak'a giden yaklaşık 41 bin kişinin IŞİD'e katıldığı tahmin ediliyor.
"Çözüm üretilemedi"
Brüksel ve Ankara'da kaleme alınan raporda, "Türkiye'nin konumu, örgütün en parlak döneminde IŞİD'in lojistik ve finansman merkezi haline gelmesini sağlamıştır ve IŞİD'le bağlantılı çok sayıda kişinin varlığı hala risk teşkil etmektedir" denildi.
Örgüt o zamandan bu yana askeri olarak yenilgiye uğratıldı, ancak yakalanan ve hapsedilenlere ne yapılacağı konusunda karmaşık sorunlara henüz çözüm üretilemedi.
Türkiye'de IŞİD bağlantılı suçlamalarla hapiste tutulan çok sayıda eski savaşçı da yakın zamanda serbest bırakılacak.
Rapora göre Türkiye 2011'den bu yana 9 binden fazla yabancıyı sınır dışı etti. Ancak pek çok ülke güvenlik riskleri, hukuki sorunlar ve kamuoyu endişesiyle geri dönen savaşçıları kabul etmek istemiyor.
Ancak Uluslararası Kriz Grubu "IŞİD bağlantılı kişiler için en iyi sonuç, geri dönenlere insanca muamele eden ülkelere geri gönderilmeleridir" şeklinde değerlendirmede bulundu.
"Türkiye'ye destek verilmeli"
Bu arada pek çok eski savaşçı, toplumun ve yetkililerin tepkisinden korkarak ülkelerine döndüklerinde başlarına geleceklerden endişe ediyor.
Geri döndüklerinde zulüm, işkence veya öldürülme riski ile karşılaşma ihtimali olan kişilerin uluslararası hukuk tarafından korunduğuna dikkat çeken raporda, bu kişilerin ya güvenli bir üçüncü ülkeye gönderilmesi ya da Türkiye'de kalmalarına izin verilmesi gerektiği vurgulandı.
Sınır dışı edilemeyenler için Ankara'nın "güvenlik önlemleri" ve "sosyal programlar" düşünmesi gerektiği belirtilen raporda, yabancı bağışçıların bu konuda destek vermesi önerildi.
"Ankara'nın karşı karşıya olduğu zorluğun tek bir çözümü yok. Tehditleri takip etmek için polisiye tedbirlere ve gözetime başvururken, evlerine gönderilemeyen bireylerin entegrasyonunu sessizce tolere eden (hatta destekleyen) çok yönlü bir stratejiye dayanması gerekecek." denildi.
Yabancı devletlere Türkiye ile işbirliğini geliştirme ve Türkiye'de kalan vatandaşlarını ülkelerine geri gönderme çağrısında bulunan metinde şu ifadeler yer aldı:
"IŞİD'in yarattığı tehlike, Irak ve Suriye'de geniş toprakları ele geçirmesi ve Avrupa'nın kalbinde saldırılar düzenlemesinden bu yana azaldı, ancak tamamen ortadan kalkmadı".
