Kürdistan'da bağımsızlık referandumu düzenlemesini izleyen süreçte, peşmergenin çekilmesi sonrası Kerkük’te Kürtler ve Türkmenlere ait arazilere Arapların yerleştirilmesi yönünde çıkarılan kararname rafa kaldırıldı. Karar, Kürt ve Türkmenlerden oluşan bir heyetin Irak Tarım Bakanı Falah Hasan el Zidan’la görüşmesi üzerine alındı.

Kararname Ne Zaman Çıkarıldı?

Söz konusu arazilere Arap aileleri yerleştirme kararı, bağımsızlık referandumuna destek verdiği için görevden alınan eski Kerkük valisi Necmeddin Kerim’in yerine fiilen bu göreve gelen Rakan Saed al Jabouri tarafından verilmişti. Yeni vali bir kararname çıkararak, 1000 kilometrekarenin üzerindeki bir alanın Kürt ve Türkmen sahiplerinden alınıp Arap yerleşimcilere verilmesini istemişti.

Bu tartışmalı karar, Bağdat’ta yapılan görüşmenin ardından askıya alındı. Tarım bakanıyla yapılan görüşmeye katılan Kerküklü Kürt vekil Rebwar Taha, “Tarım bakanıyla görüşmemizde durumu anlattık ve kararnameyi askıya almayı kabul etti” dedi.

Bakanlık, kararnameye dair nihai kararın alınması öncesinde tartışmalı planı değerlendirmek için bir komite de kurarken, uzlaşma sağlanamaması halinde kararnamenin tamamen iptal edileceği de belirtildi. Irak Tarım Bakanlığı Sözcüsü Hamid İdel Naif, “Komitei Kerkük’ün tarım ve toprak yetkilileri ile söz konusu toprakların sahiplerinden oluşuyor. Amacı, değerlendirmelerin ardından toprağı sahiplerine geri vermek” demekle yetindi.

Ne Olmuştu?

Erbil ile Bağdat yönetimleri arasındaki en tartışmalı konulardan biri Kerkük’e, 1980’lerde Saddam Hüseyin’in Araplaştırma politikası çerçevesinde çok sayıda Arap yerleşimci getirilmişti. Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından, 2003 yılındaysa, söz konusu topraklar ilk sahiplerine iade edilmiş, Arap yerleşimcilere ise 20 milyon Irak dinarı tazminat ödenmişti. Fiili vali Jabouri’nin geri dönüşüne izin verdiği Arapların bu aileler olması, Kerkük halkının tepkisini çekmişti.