Dün İdlib’in batısında yer alan bazı bölgeleri savaş uçaklarıyla vuran Rusya, “Hedefi belli operasyonlar yapıyoruz” mesajını verdi. Rus savunma bakanlığından yapılan açıklamaya göre dört savaş uçağının katıldığı operasyonda El Kaide bağlantılı gruba ait hedefler vuruldu.
Vurulan hedefler arasında silah deposu ve Rusya’nın rejim karşıtı gruplar tarafından kendi üslerinin hedef alındığını iddia ettiği insansız hava araçlarının kalkış yaptığı noktalar vardı. İdlib’deki hava saldırılarında sekiz kişinin öldüğü haberleri basına yansıdı. Rusya savunma bakanlığı hava saldırılarında yerleşim yerlerinden uzakta bulunan militanlara ait hedeflerin vurulduğunu belirtti.
Türkiye, İran ve Rusya liderleri Cuma günü İran’ın başkenti Tahran’da üçlü zirvede bir araya gelecek. Ayrıca onun öncesinde Rusya’dan Suriye konusunda bir öneri geldi. Kremlin danışmanlarından Yuri Uşakov, Türkiye, Almanya ve Fransa ile 4’lü zirve olasılığını gündeme getirdi. Rus yetkiliye göre taraflar zirvenin İstanbul’da yapılması konusunda mutabık kalırken, danışmanlar zirve için tarih belirleyecek.
İdlib’deki muhalifler ne diyor?
İdlib’deki rejim karşıtı gruplar arasındaki Özgür Suriye Ordusu komutanlarından Mustafa Secari Reuters haber ajansına beklenen operasyonla ilgili konuştu. “Bizi yakalarlarsa bizi bekleyen intikam ve katliamın boyutunun farkındayız. Bizi öldürecekler. İdlib savaşı bizim için ölüm kalım savaşı” diye konuştu.
İdlib’deki muhalif gruplar sonuna kadar savaşmaktan başka seçenekleri olmadığını söylüyor. Reuters’a konuşan muhalif Muhammed Raşid, “Gidebileceğimiz başka bir İdlib yok. Ya burada öleceğiz ya da kalıp kazanana kadar direneceğiz” dedi.
İdlib’de çatışma gücü en yüksek grup El Kaide bağlantılı El Nusra Cephesi’nin içinde bulunduğu Tahrir El Şam örgütü. Hem Tahrir El Şam hem de Özgür Suriye Ordusu’ndan muhalifler Esad yönetimini ortak düşman olarak niteledi ve görüş ayrılıklarını bir kenara koyduklarını söyledi. Özgür Suriye Ordusu mensubu Muhammed Raşid cepheye göndermek üzere yeni savaşçı eğitimini de hızlandırdıklarını belirtti.
Türkiye de Birleşmiş Milletler’le birlikte Tahrir El Şam’ı terör örgütü olarak niteliyor. Ankara teröristlerle diğer muhalifler ve siviller arasında ayrım yapılması gerektiğini aksi taktirde bölgede yapılacak kapsamlı operasyonun binlerce insanın göçüne neden olacak bir katliamla sonuçlanabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Reuters’a göre Ankara muhalifleri Rusya’yla İdlib konusunda yapılan görüşmeler konusunda bilgilendirdi. Muhaliflere göre Ankara günlük yaşamı felce uğratan yoğun hava saldırılarıyla bir operasyon düzenlenmemesi için bir uzlaşı planı üzerinde çalıştığı konusunda güvence verdi.
Muhaliflerin bir diğer beklentisi de Ankara’nın Suriye’nin kuzeyinde Zeytin Dalı Harekatı ile Afrin, Fırat Kalkanı Harekatı ile de Cerablus’ta sağladığı hakimiyeti bundan sonrasında da muhafaza edebilmesi.
Muhalifler, Türkiye’nin diplomatik becerisinin ve sahadaki varlığının İdlib’in Halep, Deraa ve Doğu Guta’nın kaderini yaşamamasını sağlamasını umuyor. Muhalif komutan Abdül Hekim El Rahmun, “Türkiye’nin varlığı sayesinde inşallah Guta senaryosu tekrarlanmayacak” diyor.
Bazı muhalif gruplarsa büyük beklenti içinde değil. Onlara göre Rusya Esat rejimine karşı tüm muhalif grupları yok etmeye niyetli. Muhaliflere göre Rusya Tahrir El Şam’ın bölgedeki varlığını Türkiye’ye İdlib’e askeri bir operasyon yapılmasını kabul ettirmek için bir bahane olarak kullanıyor. Muhalifler de bu nedenle köprüleri havaya uçurup hendekler kazarak beklenen İdlib operasyonuna hazırlık yapıyor.
Mattis: ‘Muhaliflerin kimyasal saldırı kapasitesi yok’
Bu arada ABD Savunma Bakanı Jim Mattis de, ABD’nin Suriye hükümetinin İdlib’e olası operasyonu sırasında kimyasal silah kullanıp kullanmayacağını izlediğini söyledi.
Mattis, “Suriye muhalefetinin herhangi bir kimyasal kapasiteye sahip olduğunu gösteren hiçbir istihbarat yok” dedi. Bununla birlikte, Mattis Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ın “bunu (kimyasal saldırı) daha önce yaptığı” yönünde kanıt olduğuna dikkat çekti ve “Çok yakından takip ediyoruz” ifadesini kullandı.