Enkaz altındaki kişileri bulmaları için fareleri eğiten Belçikalı sivil toplum kuruluşu APOPO’, Afrika'daki kara mayınlarını tespit etmek için on yıldan fazla bir süredir olağanüstü koku alma duyularına sahip olan fareleri kullanıyor.
Birkaç yıl önce, bir Türkiye merkezli insani yardım kuruluşu olan GEA-Toprak Ana Ekoloji ve İnsani Yardım Derneği (GEA Arama Kurtarma), APOPO'ya fareleri arama-kurtarma görevlerinde de çalıştıracak şekilde eğitme teklifi sundu. Gelecekteki krizlerde kurtarma çalışmalarına katılacak şekilde eğitilen fareler, sırtlarında küçük bir kamera taşıyan çantalar giyip, dışardaki arama-kurtarma ekibine video gönderebiliyor. Ayrıca, kurtarma ekibinin enkaz altındaki depremzede ile konuşmasını sağlayan iki yönlü bir mikrofon da taşıyor.
Bu sırt çantasını tasarlamaya Hollanda'daki Eindhoven Teknoloji Üniversitesi'nde öğrenciyken başlayan Verdesen: “Farelere konuşmayı öğretemeyiz, bu yüzden enkazda hayatta kalanlarla iletişim kurmanın bir yolunu bulmamız gerekiyordu” dedi.
Şarku’l Avsat’ın Tribune Media’dan aktardığı habere göre fareler, konum tespit edici yelekler de giyiyorlar. Enkazdan çıkmaları için ise uyarıcı bir sinyal sesi geliyor ve fare bu sesin dışarda onu bekleyen bir ödül sesi olduğunu anlayıp enkazdan çıkıyor.
Söz konusu sırt çantasında kullanılan teknolojiyi tasarlamak ise kolay olmadı; GPS genellikle enkaz yığınlarının altında çalışmadığından, ekip çeşitli teknikler kullandı ve buna rağmen video aktarımının her zaman kullanılamayacağını fark etti.