24 Temmuz 2023, aynı zamanda Kürt milletin varlığına kasteden, soykırımlara tabi tutulmasına yol açan ve bugün Kürt halkının yaşadığı sıkıntılarının, Ortadoğu’nun kan revan içinde istikrarsızlık kaynağına dönüşmesinin nedeni olan Lozan antlaşmasının 100. Yıl dönümüdür.
Lozan Antlaşması 1.Dünya Savaşından galip çıkan emperyalist devletlerin dünyayı yeniden paylaştıkları ve kendi taleplerini mağlup devletlere dikte ettirdikleri bir antlaşmadır.
Lozan Antlaşması bir dizi açık gizli görüşmenin ardından, 24 Temmuz 1923 yılında İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Sırp-Hırvat-Sloven Devleti, Rusya ve Türkiye arasında yapıldı.
Kürdistan’ın bir kez daha parçalanmasına yol açan bu antlaşma öncesi Kürt ileri gelenleri kendi temsil mekanizmalarını inşa etmek, bu antlaşmaya da kendi temsilcileriyle katılmak yerine, Kemalistlere destek oldular.
Kemalistler de özenle Kürdistan temsilcilerinin sürece dahil olmasını engellediler.
Kürdistan’ın Güneyi İngilizlerin hakimiyetindeki Irak devletine, Batısı Fransız denetimindeki Suriye devletine, Kuzeyi de yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ne dahil edildi.
Lozan antlaşmasıyla Kürt halkına karşı zamana yayılmış bir soykırım uygulandı.
Elbette Kürdistan'ın parçalanması, Kürt milletinin kendi kaderini tayin etme hakkı dahil, meşru haklarının gasp edilmesi ve 100 yıldır süregelen soykırım ve asimilasyon politikalarına maruz kalmasının birinci derecede sorumlusu, 1. Dünya Savaşının galip devletleridir. Bunların başında İngiltere ve Fransa gelmektedir. Yine bu kanlı sürecin diğer sorumluları Kürdistanı aralarında paylaşan ve Kürt halkının varlığına kasteden bölge devletleridir.
Ancak, aynı zamanda dönemin Kürt siyaset sınıfını da hataları, yanlışları hatta ihanetleri ile bugünkü statüsüzlüğün mimarlarından saymak gerekir.
Buna rağmen, Kürt milletinin bu antlaşmaya boyun eğmediğini her fırsatta başkaldırdığını ve özgürlükten asla vazgeçmediğini gururla söyleyebiliriz. Dün de böyleydi, bugün de böyledir…
Lozan Antlaşması 100. yıldönümü dolayısıyla Kürdistanı parçalayan, Ortadoğu’nun en kadim milletlerinden olan Kürt milletinin meşru haklarını tanımayarak soykırımlara, katliamlara ve zoraki asimilasyona tabi tutulmasına yol açan emperyalist devletlerinin ve bölgesel işbirlikçi devletlerin yöneticilerini kınıyor, 100 yıldır halkımızın özgürlüğü ve meşru hakları için can verenleri rahmetle anıyoruz.
Hak ve Özgürlükler Partisi
HAK-PAR Basın Bürosu