Erbil ile Bağdat arasında, bir yılı aşkın süredir durdurulan petrol ihracatının yeniden başlaması amacıyla yürütülen müzakerelerde ilerleme sağlandı. Ancak taraflar arasında petrol miktarı ve bazı ekonomik şartlarda anlaşmazlık devam ediyor.

Bağdat yönetimi, Kürdistan Bölgesi’nin günlük 400 bin varil petrolü Irak'ın devlet petrol şirketi SOMO’ya teslim etmesini talep ediyor. Buna karşılık Erbil, ilk aşamada sadece 280 bin varil sunabileceğini, kalan miktarın ise iç tüketim için gerekli olduğunu belirtiyor. Bu farklılık, görüşmelerin önündeki temel engel olarak öne çıkıyor.

Petrol Teslimatı Maaş Şartı Haline Geldi

Irak Bütçe Yasası'na göre, Kürdistan Bölgesi bütçeden pay alabilmek için günlük 400 bin varil petrol teslim etmek zorunda. Bağdat, bu şart yerine getirilmeden memur maaşlarının ödenmeyeceğini açıkça ifade ediyor. Hem Bağdat hem de Erbil’den kaynaklar, maaş ödemelerinin bu koşula bağlandığını doğruladı.

Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanı Kemal Muhammed başkanlığındaki bir heyet bugün Bağdat’ta federal yetkililerle bir araya geldi. Rûdaw’a konuşan bir Bağdatlı kaynak, görüşmelerin “pozitif bir atmosferde geçtiğini” ve önceki tıkanıklıkların büyük ölçüde aşıldığını belirtti.

Uluslararası Şirketlerin Talepleri Masada

Görüşmelerin bir diğer kritik boyutunu, Kürdistan Bölgesi’nde faaliyet gösteren uluslararası petrol şirketlerinin talepleri oluşturuyor. Bu şirketler yaklaşık 1 milyar dolarlık alacaklarının ödenmesini ve yasal olarak hak ettikleri varil başına 16 dolarlık payın garanti altına alınmasını istiyor.

Bu mali yükümlülüklerin nasıl karşılanacağına dair henüz net bir uzlaşma sağlanmış değil. Şirketlerin memnuniyeti sağlanmadan ihracat sürecinin tam olarak başlaması da zor görünüyor.

Petrol Dışı Gelirler ve Gümrükler de Gündemde

Müzakerelerde yalnızca petrol değil, petrol dışı gelirlerin paylaşımı da önemli bir başlık olarak öne çıkıyor. Irak Mali Yönetimi Yasası'na göre, Kürdistan Bölgesi'nin gümrük ve sınır kapılarından elde ettiği gelirlerin yüzde 50'sini federal hükümete devretmesi gerekiyor.

Bağdat'tan gelen teknik bir heyetin, bu gelirleri yerinde incelemek için Kürdistan’daki sınır kapılarını ziyaret etmeyi teklif ettiği belirtildi.

Prensip Anlaşması Sağlandı

Rûdaw’a konuşan mali danışman Hividar Şaban, taraflar arasında petrol dışı gelirlerin paylaşımı ve gümrük sistemlerinin entegrasyonu konusunda prensip anlaşmasına varıldığını belirtti. Bu adımların atılması halinde, Bağdat yönetiminin Kürdistan Bölgesi memurlarının maaşlarını ödemeyi taahhüt ettiği ifade edildi.