Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası basın toplantısı düzenleyen Başbakan Mesrur Barzani, Bağdat’la süren bütçe müzakereleri, Kürdistan Bölgesi’ndeki reformlar ve gündemdeki diğer konularla ilgili açıklamalarda bulundu.
Başbakan, hiçbir şekilde anayasal haklarından vazgeçmeyeceklerini vurguladı.
Başbakan, “Bağdat’la, bütçede Kürdistan Bölgesi payının sağlanması konusunda bir uzlaşıya varılması için heyetimiz defalarca kez Bağdat’a ziyarette bulunuyor. Irak’ın zorlu bir ekonomik süreçten geçtiğini biliyoruz. Bu bütçenin, hem bütün Irak halkının hem de Kürdistan Bölgesi halkının yararlanabileceği, Irak halkının Bölge halkına yardımcı olacağı bir bütçe olması için birçok kez talepte bulunduk” dedi.
2021 bütçesinin anayasal temelde şeffaf olması ve bütün tarafların mali haklarının göz önüne alınması için talepte bulunduklarını kaydeden Başbakan, “Yani bir tarafın başka bir taraf üzerinde kazanç sağlamamasıdır. Bugünkü toplantıda, son önerilerini de masaya yatırdık. Birçok öneri vardı. Bunlardan biri de Kürdistan Bölgesi ile federal hükümet arasında Bağdat’ta varılan anlaşma doğrultusunda Bölge’nin payının bütçede nasıl yer bulacağıydı. Bölge Hükümeti’nin 250 bin varil petrolü teslim etme konusunda hazırlığı vardı. Bu da federal hükümetin, Bölge’ye göndermesi gereken mali hakların karşılığında olacak” ifadelerini kullandı.
“TEK SORUN MAAŞ DEĞİL”
“Bağdat’la tek sorunumuz maaş değil” diyen Başbakan, şunları ekledi:
“Mali haklarımız maaşlardan ibaret değildir. Birçok konu daha var ki maalesef gerekli şekilde konuşulmamıştır. Bu da Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin, mali haklarını federal hükümetten alması gerektiğidir. Egemen harcamalar, üretim, emeklilik meselesi ve Peşmerge’yle ilgilidir. Denge olarak belirtilen mali haklarda Bölge’nin payının olması ve gözetilmesi gerekiyor. Yani konu sadece maaş konusu değildir. 140. Madde halen duruyor ki anayasal bir konudur ve uygulanmamıştır. Peşmerge konusu da halen tatbik edilmiş değildir. Yani neticede bütün taraflara yardımcı olacak bu konularda bir bütün olarak federal hükümetle anlaşma sağlamak istiyoruz.
Bazen bazı arkadaşlar Kürdistan Bölgesi petrolü dosyasının tamamen teslim edilmesini istiyorlar. Bize göre esasen bu konu anayasal değildir. Çünkü anayasada Kürdistan Bölgesi’nin hakları ve bu konuda nasıl hareket edileceği belirtilmiştir. Bunu hiçbir şekilde kabul etmiyoruz. Bölge’nin hakları bir şekilde ihlal edilemez, özellikle bu durumda.
Dediğim gibi sorunumuz sadece bütçe değildir. Siyasi ve anayasal sorunlar da çoktur ki göz önünde bulundurulmasını umut ediyoruz. Çünkü bahsettiğim noktalar, Erbil ile Bağdat arasında kapsamlı bir anlaşmanın yapılması için kolaylık sağlıyor. Şüphesiz 140. Maddenin uygulanması halen o sınırlarda devam eden sorunlara son verecektir. Bize göre tarafların birbirine yakınlaşmasında çok ciddi bir adım olacaktır.”
REFORMLAR
Reform konusuna da değinen Başbakan, şunları ifade etti:
“Daha önce de söylediğimiz gibi reform projesi, uzun vadeli bir projedir ve bir gün ya da bir ayda bütün adımlar atılamaz. Ancak şimdiye kadar yapılan şeylerden bazılarını belirtmek istiyorum. Örneğin vergi meselesi var. Bazen verginin bu kabine döneminde halka dayatıldığıyla ilgili yanlış bilgiler veriliyor. Halbuki vergi yasası daha önce düzenlenmiştir. Ancak vergiler gerektiği gibi uygulanmamıştır. Hükümetin vergileri düzenlemesiyle şunları yapabildik: Büyük şirketlerden daha fazla vergi alınmaya başlandı. Bu şirketlerin sayısı 240-260’a kadar çıkıyor. Vergilerin büyük bölümü şirketlerden alınmıştır. Yani yoksul halkın vergisi hiçbir şekilde arttırılmamıştır.
Bir de dijitalleşmeyle çağdaş teknolojiden yararlanmadan söz etmek istiyorum. Üçüncü aya kadar 500 bin vatandaşın dijital kimliğinin tamamlanmasını umut ediyoruz. Bu vatandaşlara bir dijital hizmet altyapısı oluşturacak.”
PKK SORUSUNA YANIT
Bir gazetecinin Türkiye’nin PKK’ye yönelik saldırılarının, egemenlik ihlali olup olmadığına yönelik sorusuna Başbakan Mesrur Barzani şu yanıtı verdi:
“Irak’ın egemenliği genel olarak, birçok tarafça ihlal edilmiştir. Bunu sadece bir taraf yapmamıştır. Bu soruyu sormadan şundan bahsetmenizi isterdim: Türkiye’nin şu an saldırı gerçekleştirdiği yerlerde kime saldırı düzenleniyor? Acaba o bölgelere yerleşen taraf, Irak’ın ya da Kürdistan Bölgesi’nin egemenliğini ihlal etmemiş miydi? Yani bu yerlerde daha önce egemenlik ihlali yapılmıştır. Ve maalesef bedelini Kürdistan Bölgesi halkı ödemektedir. Anladığım kadarıyla PKK’den söz ediyorsunuz, Türkiye onlara saldırı yapmıştır diye. Eğer onlar ilk günden Kürdistan Bölgesi yönetimine, Kürdistan Bölgesi egemenliğine saygı duysaydı, Türkiye şimdi saldırı düzenlemeye gerek duymazdı ya da maalesef halkımız bedelini ödemek zorunda kalmazdı. Geride kalan yıllar boyunca devam eden o çatışma ve sorunlardan dolayı Kürdistan Bölgesi’nin 800 köyü imar edilememiştir. Yani bir ülkenin toprak egemenliğinden söz edildiğinde her açıdan bakmak gerekiyor. Maalesef birçok yerde bu ihlal yapılmıştır ve devam da ediyor. Irak’ın ve Kürdistan Bölgesi’nin egemenliğine saygı duyulmasından yanayız ancak bütün taraflar saygı duymalıdır, tek bir taraf değil.”
