Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Şengal'de (Sincar) Ezidi Kürtlere yönelik gerçekleştirdiği katliamın üzerinden 9 yıl geçti.
3 Ağustos 2014'te gerçekleşen katliamda acılar ilk günkü gibi taze.
Saldırıda kadın ve çocukların da içinde olduğu binlerce insan hayatını kaybetti, binlercesi de IŞİD tarafından kaçırıldı.
Kaçırılanların birçoğu köle pazarlarında satılırken, hala binlercesi de kayıp
SaLdırılar nasıl gerçekleşti?
9 Haziran 2014’te, Irak ordusunun savaşmadan çekilmesiyle ülkenin en büyük ikinci kenti Musul, IŞİD’in eline geçti. Musul’un merkezini oluşturduğu Ninova vilayetinin, Irak Anayasası’nın 140’ıncı maddesi kapsamında kalan ve “tartışmalı bölgeler” olarak da nitelenen, Kürdistan Bölgesi idaresi dışındaki Kürdistani bölgeler, açık hedef haline geldi.
Şengal de bu bölgelerden biriydi.
İkinci ayı dolmadan IŞİD, Musul’da Hristiyan, Kakeyi Kürtler ve diğer etnik ile dini azınlıkların yaşadığı bölgelere kapsamlı saldırılar gerçekleştirdi.
3 Ağustos’ta ise Şengal’e girdiklerinde soykırım gerçekleşti. 5 binden fazla Ezidi Kürt öldürüldü, toplu mezarlara gömüldü, binlercesi de kaçırıldı. 2 bin 745 çocuk anne babasız kaldı.
325 binden fazla Ezidi Kürt evlerinden oldu. 135 bin 860 Ezidi Kürdistan Bölgesi’ne sığındı. 189 bin 337 kişi de Kürdistan Bölgesi’nden koparılan bölgelere, 100 bin kişi de farklı ülkelere göç etti. Katliamdan kaçan on binlerce kişi Şengal Dağı’na sığındı. Yaz sıcağı, açlık, susuzluk ve ardından başlayan salgın hastalıklar, çok sayıda ölümü daha beraberinde getirdi.
Ezidileri Kurtarma Ofisi’nin Haziran ayında açıkladığı son verilere göre 6 bin 417 Ezidi Kürt IŞİD’li teröristlerce kaçırıldı, halen 2 bin 693 kişinin akıbeti bilinmiyor.
Saldırıdan bu yana 85 toplu mezar bulundu.
Başkan Barzani operasyonu bizzat yönetti
Musul’u ele geçirdikten sonra Şengal’e yönelen IŞİD, çağın en büyük katliamını gerçekleştirdi.
Şengal bölgesinde çok sayıda ev yıkılırken, Ezidilere ait türbeler de IŞİD tarafından bombalandı.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti, Şengal Dağı’na sığınan binlerce kişiyi, Duhok çevresinde kurulan kamplara yerleştirdi.
Uluslararası Koalisyon’un harekete geçip IŞİD’e karşı bombardımana başlaması ve Peşmerge Güçleri’ne hava desteği sağlamasıyla örgütün ilerleyişi durduruldu. Askeri operasyonlar sürerken, kaçırılan binlerce kişinin kurtarılması için de kampanyalar ve çalışmalar başlatıldı.
Başkan Mesud Barzani, Ezidi Miri ve vatandaşlara Şengal’i kurtarma sözü verdikten sonra Başkomutan sıfatıyla Şengal operasyonunu bizzat yönetti. İşgalden bir yıl sonra Şengal IŞİD’ten temizlendi.
Askeri açıdan stratejik bir konuma sahip olan Şengal’in nüfusu 400 bin dolayında. Nüfusun yüzde 70’ini Ezidi Kürtler, yüzde 20’sini Müslüman Kürtler, geri kalanını da Arap ve Hristiyanlar oluşturuyor.
Şengal’e dışarıdan gelen yasadışı silahlı gruplar ile milislerin oluşturduğu karmaşa nedeniyle insanların büyük bölümü halen evlerine dönebilmiş değil.
İlk "soykırım" tanımı Avrupa Parlamentosu'ndan geldi
Brüksel merkezli Avrupa Parlamentosu, tarihi bir karara imza atarak Şubat 2016'da IŞİD'in saldırılarını soykırım olarak tanıdı.
Parlamento kararında "Sözde İslam Devleti Hristiyanlara, Ezidilere, diğer dini etnik ve azınlıklara soykırım uygulamıştır" dedi.
Ardından Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi de Haziran 2016'da yayınladığı raporda IŞİD'in Ezidiler ve diğer azınlıklara soykırım suçu işlediğine yer verdi.
Daha sonra İsviçre, Lüksemburg, Belçika, Hollanda, Ermenistan ve Almanya soykırımı tanıdı.
Son olarak Birleşik Krallık, dün yani katliamın 9'uncu yıldönümünün arifesinde Şengal'de yaşananları resmen soykırım olarak tanıdığını bildirdi.
