Başkan Mesud Barzani, pazartesi günü 16 Ekim 2023’te Salahaddin'de Peşmerge Güçleri Şengal Komutanlığı Komutanı Kasım Şeşo ile görüştü.
Görüşmeye ilişkin K24’e konuşan Kasım Şeşo, Başkan Barzani'nin Şengal halkına desteğini yinelediğini belirterek, "Barzani, bölgede barış ve istikrarın yeniden tesis edilmesi ve mültecilerin evlerine dönmesi için Şengal Anlaşması’nın uygulanması gerektiğini söyledi." diye konuştu.
“Başkan Barzani, Şengal halkına özel önem veriyor ve Kürdistan Bölgesi'ndeki kamplarda yaşayan Şengalli mültecilerin durumlarını sürekli takip ediyor.” diyen Şeşo “Barzani, Irak hükümeti ve uluslararası toplumla birlikte Şengal'deki durumun ve askıya alınan sorunların çözümü için her türlü çabayı gösterdiklerini vurguladı.” ifadesini kullandı.
Peşmerge Güçleri Şengal Komutanı Kasım Şeşo açıklamasında, "Şu anda Şengal'de şehri işgal eden çok sayıda yasa dışı silahlı gruplar var. Mültecilerin ve vatandaşlarımızın evlerine dönmesini engelleyenler de onlar. Bu silahlı gruplar kanunların uygulanmasını engelledikleri için Şengal’den uzaklaştırılmalı.” dedi.
Kentte yönetimi ele geçiren silahlı gruplar nedeniyle şu ana kadar mültecilerin yüzde 70'inin evlerine dönemediğini ve Kürdistan Bölgesi’ndeki kamplarda kaldıklarını belirten Şeşo, “Şu anda Şengal'de kalanlar bile kendilerini güvende hissetmedikleri ve hayatlarının tehlikede olduğu için evlerini terk ediyorlar.” diye konuştu.
Şengal Anlaşması
Şengal Anlaşması, eski Irak Başbakanı Mustafa Kazımi ile Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani’nin gözetiminde 9 Ekim 2020’de Bağdat’ta imzalandı.
Anlaşma, bölgedeki siyasi, güvenlik ve idari durumun uygulanması için Şengal’in işgalden kurtarılmasından 5 yıl sonra imzalandı. Kent, Başkan Barzani’nin önderliğinde Kürdistan Peşmerge Güçleri tarafından düzenlenen operasyonla 13 Kasım 2015’te terör örgütü DAİŞ’in işgalinden kurtarıldı.
16 Ekim olaylarından sonra Şengal'deki durum
16 Ekim 2017 olaylarından sonra Şengal’deki durum değişti ve kentteki kontrolü PKK ile Haşdi Şabi ele geçirdi. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Haziran 2023'teki raporunda, Şengal’den çıkan mülteciler temel hizmetlerin eksikliğine ek olarak, 12 farklı silahlı grubun kentin kontrolünü ele geçirdiği belirtilirken, okulların askeri işler için kullanılmasının yanı sıra çocukların da silahlı işler için kullanıldığı vurgulandı.
BM Uluslararası Göç Örgütü'ne (IOM) göre; Şengal’de 2014-2017 yılları arasında kamu altyapısının yüzde 80'i, konutların ise yüzde 70'i DAİŞ’le mücadelede yıkıldı.
