Türkiye'nin askeri harekât yapmaya hazırlandığı Tel Rıfat ve Menbiç'in cephe hatlarının gerisinde askeri hareketlilik devam ediyor.

Cepheye, TSK'nın sahadaki askeri partneri olan Suriye Milli Ordusu'na (SMO) mensup silahlı unsurların sevkiyatı sürerken, şehir içlerinde tespit edilen askeri hedefler topçu ateşleriyle imha ediliyor.

Tel Rıfat'ta askeri polis ve subaylarıyla varlık gösteren Rusya, geçen günlerde buradaki mensuplarını Halep'e çekti.

Rusya'nın boşalttığı alanlar ise hemen Suriye iç savaşına fiilen müdahalede bulunan İran'ın hareketlenmesine neden oldu.

Gerek SMO kaynakları gerekse de bazı Tel Rıfat sakinleri, geçmişten bu yana zaten var olan İran'a bağlı güçlerin son günlerde varlığının daha da hissedildiğini belirtiyor.

İran'a bağlı güçler, Tel Rıfat'ta cepheleri tutmasa da son günlerde şehirdeki devriyelerini arttırmış durumda.

Suriye'deki İran'ın ana hattı: Halep, Nubul, Zehra

Halep'in doğusunun 2016'da tekrar Suriye hükümetinin kontrolüne girmesinin en önemli payı, İran'ın destek verdiği paramiliter güçlere ait. Bu güçler, 3 Ocak 2020'de Irak'ta bir ABD saldırısıyla öldürülen İran Devrim Muhafızları'nın dış operasyon birimi olan Kudüs Gücü'nün patronu Kasım Süleymani'ye bağlı çalışıyordu. Süleymani, aynı saldırıda ölen Mehdi Mühendis eliyle bölgenin dört bir yanından Suriye'ye -özellikle Halep'e- milis gönderdi ya da Suriye'de yerleşik Filistinli grupları milisleştirdi.

Süleymani, yüzlerce sivilin hayatını kaybetmesi pahasın gerçekleştirilen Halep harekatının operasyon odasının en önemli yüzlerinden biriydi. Halep muhaliflerden alındıktan sonra, bilinen pozlarından birini de yine Doğu Halep'in eski sokaklarında vermişti. Halep'e 40 kilometre uzaklıktaki Tel Rıfat, Suriye'nin bu en önemli şehrinin güvenliği açısından da kritik öneme sahip

Halep'in silahlı muhaliflerden geri alınması, Rusya ile birlikte İranlı Süleymani'nin (solda) çabasının da bir sonucuydu. Süleymani, Halep harekâtı sırasında şehirdeydi / Fotoğraf: AA

Nubul ve Zehra İran'ın koruması gereken bölgeler arasında

İran açısından Tel Rıfat'ın bir önemi de İran'ın bölgedeki asıl karargahlarının bulunduğu Nubul ve Zehra kentlerine yakınlığı. Şiilerin yaşadığı bu kentlerin İran açısından sembolik önemi de bulunuyor. Tel Rıfat'tan Halep'e kadar devriye görevi yapan İranlı istihbarat subayları ve milislerin buralardan çıkıyor ve yine buralara gidiyor. Tel Rıfat'taki karargahta ise kısıtlı sayıda İranlı ve İran destekli savaşçı bulunduruluyor.

Harekât bağlamında önemsenmiyorlar, meşru hedef olarak kabul edilecekler

Türkiye güvenlik kaynaklarına göre bu unsurlar Tahran'ın "yeraltı" grupları olduğu için zarar görmeleri Türkiye-İran arasındaki diplomasiyi açıktan etkileyecek nitelikte değil. Çünkü nizami ordular değiller. Çoğu paramiliter grup olduğu için de Türkiye'nin karşısına çıktıkları durumda meşru hedef olarak görülecekler. Uluslararası hukuk bağlamında da kayıpları Türkiye'nin karşısına çıkarılacak bir dosya olmaktan uzak olacak.

SMO: Tel Rıfat, Menbiç'ten daha kolay olacak

SMO kaynakları, Tel Rıfat'a yönelik askeri harekatın “kolaylıkla” nihayete erdirilebileceği görüşünde. Tel Rıfat, 2016'da PKK'nın Suriye'deki askeri yapılanması olan YPG'nin kontrolüne girdikten sonra onbinlerce sivil kentten kaçmıştı. Bu nedenle sivil yoğunluğu yüksek olan bir alan değil.

Menbiç ise hem sivil yoğunluğu hem bölgenin büyük kısmında kazılan tüneller hem de ABD öncülüğündeki uluslararası askeri koalisyonun buradaki faaliyetleri nedeniyle askeri açıdan daha geniş bir planlamanın konusu oluyor.