Mahabad'da kurulan Kürdistan Cumhuriyeti'nin üzerinden 79 yıl geçti.
Kürdistan Cumhuriyeti, 22 Ocak 1946’da toplumun farklı kesimlerinden 20 bin kişinin katılımıyla Mahabad Meydanı’nda Qazi Muhammed tarafından ilan edildi.
20 bin Kürdistan temsilcisinin daha sonra Kürdistan gazetesinin 8’inci sayısında yayımlanan bildirisinde, Cumhuriyet yöneticilerinden şu taleplerde bulunuldu: Kürtlerin yaşadığı her yerde bağımsızlık ilan edilsin, Şura Meclisi seçimleri yapılsın, Kürdistan Ulusal Hükümeti, bakanlık ve gerekli kurumlar kurulsun, Kürdistan Ulusal Silahlı Kuvvetleri, komşu ülkelerle ekonomik ve ticari ilişkiler kurulsun, Azerbaycan hükümetiyle güçlü ilişkiler kurulsun.
Bu şekilde Kürdistan bayrağı, Cumhuriyet sınırlarındaki tüm resmi kurumlarda dalgalandırıldı ve Kürt modern yönetiminin ilk temeli böylece atılmış oldu.
Mahabad’da matbaa ve radyo, sinema ve tiyatro kurulması, iki günde bir basılan Kürdistan gazetesinin çıkarılması, biri çocuk dergisi olmak üzere 5 derginin çıkarılması gibi kültürel kazanımlar, Kürdistan Cumhuriyeti’nin 11 aylık yönetiminde elde edildi.
Okullarda Kürtçe eğitime başlanması, tüm resmi kurumlarda, mahkemeler, askeri ve dini kuruluşlarda Kürtçenin resmi dil olarak kullanılması, Kürt dilinin temel kazanımlarından oldu.
Ekonomik kaynağı da tarım ürünlerinin ihracı ve vergiye dayanan Cumhuriyet, kuruluşundan 11 ay sonra, İran ordusunun saldırısı sonucu yıkılırken, kurucuları idam edildi.
Cumhuriyetin mirası olan milli manevi değerler, bugün Kürdistan’ın dört parçasında yaşıyor.
Tek Kürdistan Cumhuriyeti'nin kuruluşunun üzerinden 79 yıl geçmesiyle, Kürdistan tarihinde parlayan bir sayfa, kurtuluş ve bağımsızlık için Kürt dayanışma ve birliğinin örneği olarak nitelendiriliyor.