Hawar (Çığlık), 15 Mayıs 1932'de, Suriye'nin başkenti Şam'da yayımlanmaya başlayan ve toplamda 57 sayı ile 1943 yılına kadar yayın hayatında kalmış olan Kürtçe edebiyat dergisidir.
Dergi, Celadet Ali Bedirhan tarafından Şam'a yerleştikten sonra çıkarıldı.
Derginin ilk 23 sayısı hem Latin, hem de Arap alfabesiyle basılmış ancak 24’üncü sayıdan itibaren yalnızca Latin alfabesiyle hayatını sürdürmüştür.
Hawar, aynı zamanda Kürtçe’de Latin alfabesinin ilk kez kullanıldığı dergi.
Fransızca ve Kürtçe ağırlıklı dergide, Kurmancînin yanısıra Zazakî ve Soranî lehçelerinde de yazılar yayımlanmıştır.
Dergide Celadet Bedirhan, Rewşan Bedirhan, Dr. Kamuran Ali Bedirhan, Osman Sabri, Kadrican, Cegerxwîn, Mustafa E. Boti, Kadri Cemal Paşa, Dr. Nurettin Zaza (Yusuf), Lawê Fendi, Ahmet Nami, Hasan Hişyar, Bişarê Segman, Nêravan, Reşit Kürt, Kurmanci yazarken, Goran, Tevfik Vehbi, Abdullah Esiri, Şakır Fettah, Hevindê Sorî, Lawêki gibi isimler de Soranî lehçesiyle yazmıştır.
Celadet Ali Bedirhan
Hawar’ın kurucusu, Mîr Bedirhan Paşa’nın torunu, Emin Ali Bedirhan’ın oğlu Celadet Ali Bedirhan, ilk ve orta öğrenimini sürgünlük yurdunda, İstanbul’da tamamladı. Daha genç yaşlardayken, Osmanlı İmparatorluğu karşıtı faaliyetlere girişir ve ailece Abdülhamit tarafından Yemen’e sürülürler. 1908’de Abdülhamit tahttan indirilince tekrar Türkiye’ye dönerler.
Celadet de Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde savaşır. Osmanlı yıkılıp yeni rejim başa geçince 1922’de Emin Ali Bedirhan ve üç oğlu için idam fermanı çıkarılır. Bunun üzerine Emin Ali Bedirhan Mısır’a gider, Kamuran ve Celadet de Avrupa’ya yerleşir. Celadet, Almanya’da hukuk üzerine doktorasını tamamlayıp sırasıyla Mısır’da, Lübnan’da ve Şam’da yaşar.
Celadet; Hawar’ın etrafında Kamuran Ali Bedirhan, Osman Sebri, Nurettin Zaza, Qedrican, Cegerxwîn vb. Kürt aydınlarını toplayarak adına “Hawar Ekolü” denilecek bir kimliğe imza atmıştır.
Bu ekol, Kürt yayıncılığı ve dili için önemlidir.
Celadet Ali Bedirhan, Hawar’ın ilk sayısında şunları ifade eder:
“Hawar bilimin sesidir. Bilim ise insanın kendini tanımasıdır. Kendini tanımak kurtuluş ve güzelliğin yolunu açar. Kendini tanıyan herkes, kendisini tanıtabilir de. Hawar'ımız her şeyden önce dilimizin varlığını tanıtacak. Çünkü dil bizim temel varlık sebebimizdir. Hawar yeni doğandır ve bizim, Kürtler’in çocuğudur.”
