Danıştay 8. Dairesi, ilköğretim okullarında uygulanan \"Öğrenci Andı\"nı kaldıran yönetmelik hükmünü iptal etti.
Türk Eğitim-Sen, Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin \"Öğrenci Andı\" başlıklı 12. maddesini yürürlükten kaldıran düzenlemenin iptali istemiyle Danıştay\'da dava açtı.
Danıştay 8. Dairesinin oy çokluğuyla aldığı kararda, \"Öğrenci Andı\" başlıklı yönetmelik maddesinin, 8 Ekim 2013 tarihli Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik\'in 1. maddesiyle kaldırıldığı hatırlatıldı.
Öğrenci andı 1933 ile 2013 yılları arasında, Türkiye\'deki ilköğretim okullarında her sabah öğrenciler derse girmeden okutulan ant. Dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip tarafından hazırlanmış ve 1933 yılında uygulamaya konulmuştur. Daha sonra 1972 ve 1997 yılında çeşitli değişikliklere uğrayarak bugünkü halini almıştır.
AK Parti hükümeti tarafından Demokratikleşme Paketi kapsamında 2013\'te Türkiye\'de okullarda okunması uygulamasına son verilen Öğrenci Andı, 5 yıl aradan sonra tekrar zorunlu olarak okutulacak ve Türk çocuklarının yanısıra Kürt çocukları ve Türkiye\'deki diğer etnik kökenli öğrenciler de ırkçı zihniyetin ürünü olan Öğrenci Andı\'nı okumak zorunda bırakılacak.
Erdoğan: Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde çocukların içtimaya dizildiği, ırkçı sloganlar okunan metinler göremezsiniz
Dönemin Başbakanı, bugünün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 08 Kasım 2013 yılında yaptığı bir konuşmada Öğrenci Andı\'nı neden yürürlükten kaldırdıklarını şu cümlelerle ifade etmişti:
\"Bal diyerek ağız tatlanmaz\" diyen Başbakan Erdoğan, \"Hergün doğruyum diyerek doğru, hergün çalışkanım diyerek de çalışkan olunmaz\" dedi. Andımızın ilk ve orta okullarda 1933 yılında başladığını hatırlatan Başbakan Erdoğan, şunları söyledi:
\"Andımız olarak bilinen metnin yazarı son derece tartışmalı isim olan Reşit Galip\'ti. Reşit Galip Türkçe ezan zulmünün mimarlarındandır. Ayrı Reşit Galip insanları kafa taslarına göre sınıflandıran sözüm ona bir bilim insanıydı. Ant uygulamasının cumhuriyetimizle uzaktan yakından ilgisi yoktur. CHP ve MHP bu uygulamanın tarihini bilmedikleri için kestirmeden bir istismar kampanyası başlatıp milleti yanıltma yoluna gidiyorlar.
30\'larda Hitler ve Stalin gibi toplumu formatlamak için bu tür uygulamalar yapılıyordu. Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde çocuklar içtimaya dizildiği, ırkçı sloganlar okunan metinler göremezsiniz. Bal bal demekle ağız tatlanmaz. balı yersen ağız tatlanır, Türküm demekle Türk olunmaz. Doğruyum demekle çalışkan olunmaz. İnsan ailesinden öğretmenlerinden çevresinden aldığı eğitimle bir takım değerlere sahip olur. Çalışkanlığı bir kenara bırakıp borca, işsizliğe mahkum ettiler. Andımız lafın ötesine geçseydi en başta CHP ve MHP Türkiye\'ye bu kadar ağır bedeller ödetmezdi. Kim çalışıyor biz kim doğru biz doğru. Geri kalmış ülke manzarasını değiştirdik. Gitsinler okusunlar anlattıklarımın daha detayını görecekler. Uygulamanın cumhuriyetin kuruluş felsefesiyle ilişkisi olmadığını görecekler, istismar siyasetini görecekler. Bizim gibisi var mı? Yok.\"
AK Parti\'den iptale ilişkin ilk tepki: Anayasa ve yasalar alenen çiğnenmiştir
Danıştay 8. Dairesinin \'Öğrenci Andı\' ile ilgili kararına AKP\'den ilk tepki Meclis Anayasa Komisyonu Başkanı ve Adalet eski Bakanı Bekir Bozdağ\'dan geldi. Bozdağ, \"Danıştay anayasa ve yasayı alenen çiğnemiştir\" dedi.
Twitter hesabından açıklama yapan Bozdağ, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye, hukuk devletidir. ‘İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır. Yargı yetkisi, idarî eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olup, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz. Yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idari eylem ve işlem niteliğinde veya takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı verilemez. Öğrenci andı kararı ile Danıştay 8. Dairesi; hukuka uygunluk denetiminin sınırlarını aşmış, kendisini yürütmenin yerine koymuş, yürütmenin takdir hakkını yok saymış dahası yürütmenin takdir yetkisini bizzat kullanmıştır. Kısaca; anayasa ve yasayı alenen çiğnemiştir.”
Reşit Galip kimdir
19 Eylül 1932 - 13 Ağustos 1933 arasında kısa bir dönem Milli Eğitim Bakanlığı yapmış siyasetçi ve doktor olan ırkçı Reşit Galip 23 Nisan 1933 sabahı çocuklarına kendi yazdığı bir andı okutmuş ve o gün Çocuk Haftası’nın açış konuşmasında da bu metni tekrar etmişti. Bu konuşmanın ardından Bakanlıkça yayımlanan bir genelge ile Cumhuriyet\'in 10. yılından başlayarak okullarda bu ant sürekli hep bir ağızdan okutulmuştur.
\'Müslümanlık Türk\'ün Milli Dini\' adlı bir tez hazırlayan ve bu tezinde Hz. Muhammed\'in (SAV) Türk aslından olduğunu, müslüman medeniyetinin aslında bir Türk medeniyeti olduğunu ve müslümanlığı Türk\'ün anlayacağı bir hale getirmek gerektiğini, bunun da ancak ibadetin Türk diliyle yapılmasıyla kabil olabileceğini ileri süren Reşit Galip tekbir ile ezanın Türkçeleştirilmesi işine girişmiş ve ilk Türkçe ezan çevirisini yapmıştır.
Öğrenci Andı metni:
Türküm, doğruyum, çalışkanım,
İlkem; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm; yükselmek, ileri gitmektir.
Ey Büyük Atatürk!
Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
Ne mutlu Türküm diyene!