Şarku’l Avsat’ın ‘Eat this, not that’ isimli internet sitesinden aktardığı habere göre hayatımızı kısaltan beş kötü alışkanlığı şöyle sıralayabiliriz:
1. Bütün gün hiçbir şey yapmamak
Düzenli olarak spor yapsanız bile, uzun süre oturtmak ile kısa bir hayat sürmek arasında ilişki bulan birçok çalışma var. Cornell Üniversitesi Beslenme Bilimleri Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Rebecca Seguin, konu hakkında şunları diyor:
“Formdaysanız ve fiziksel olarak aktifseniz, her gün çok fazla zamanınızı oturarak harcasanız bile sağlıklı olacağınızı düşünüyorduk. Aslında böyle yaptığınızda hareketsiz olmanın sağlık üzerindeki olumsuz etkilerinden sandığınızdan çok daha az korunursunuz. Bir ofiste çalışıyorsanız sık sık kalkın ve hareket edin. Emekliyseniz ve daha fazla boş zamanınız varsa, evin içinde veya dışarıda hareket etmenin yollarını bulun. Televizyon izlerken hareket edin. Bilgisayar başındayken veya kitap okurken mola verin. Uzun süre hareketsiz kalmamak gerektiğinin bilincinde olun.”
2. Yeterince uyumamak
Araştırmalar gösteriyor ki yeterince uyumamak, diyabet ve kalp hastalığı gibi sağlık sorunlarına yıl açıyor. California Üniversitesi İnsan Uyku Bilimi Merkezi’nden Matthew Walker, konu hakkında şu açıklamada bulundu:
“Biyolojimiz, az uyumaktan etkilenmemeli. Ancak kimse bu konuda harekete geçmiyor. İşleri değiştirmeliyiz. İşyerimizde, toplumumuzda, evlerimizde ve ailelerimizde bir şeyler yapmalıyız. Siz İngiltere’de insanların uyumasının gerektiğini söyleyen bir poster gördünüz mü? Doktorunuz ne zaman uyku ilacı değil de uykunun kendisini reçeteye yazdı? İnsanların uyumaya teşvik edilmesi gerekiyor. Az uyumak, İngiltere’nin ekonomisinde yılda 30 milyar zarara neden oluyor ve gayrisafi yurt içi hasılatın yüzde 2’sini etkiliyor. İnsanların uyumasını zorunlu kılacak bir şekilde politikalar oluşturulursa İngiltere Ulusal Sağlığı’nın bütçesini ikiye katlayabiliriz.”
3. Sigara içmek
Birçok araştırma, sigara içmenin kişinin ömrünü 10 yıl kısaltabileceğini ortaya koydu. Toplum sağlığı alanında doktora yapan Timothy McAfee, “Sigara, ABD’de önlenebilir bir numaralı ölüm nedeni. Amerikalıları, bu sonuçlar karşısında eğitmemiz lazım. Kadınlar sigara içerek ömürlerinden 11 yıl kaybediyor. Erkeklerde ise bu sayı 12 yıl” dedi.
4. Stres
Doktorlar, kronik stresin ömrünüzü hücresel düzeyde kısaltabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Psikoloji alanında Dr. Elissa Epal, “Stres, daha kısa olan telomeri (DNA’nın sonundaki koruyucu kılıf) uzunluğunu etkiler. Stresin türü, telomere yapılan darbeyi etkiliyor. Yaşadığımız stres ve hücrelerimiz yaşlanması arasındaki ilişkiyi böyle anlıyoruz. Zihinlerimiz, devamlı olarak hayatta kalmak için tehdit arıyor. İnsan vücudunu yıllarca süren strese karşı benzer bir şekilde etkiye maruz bıraktığımızda telomer, sanki çok yaşlı bir kişinin telomeri gibi görünüyor. Düzensiz duygusal tepkilerle, özellikle de depresyonla ilişkili psikiyatrik bozuklukları olan insanlara baktığımızda ve onları bu bozuklukları hiç yaşamamış insanlarla karşılaştırdığımızda, stresli insanlar daha kısa telomerlere sahipler” dedi.
5. Yalnız hissetmek
Yalnızlığın ömrümüzü 15 yıl kısalttığını biliyor muydunuz? ABD’de eskiden doktor olarak çalışan Vivek Murthy, “Yalnızlık ve zayıf ilişkiler, günde 15 adet sigara içmek gibi kişinin yaşam süresini azaltıyor” diyor. Murthy, yalnızlığın kardiyovasküler hastalık, bunama, depresyon veya anksiyete ile bağlantılı olduğuna işaret etti. Yapılan açıklamada iş yerinde kişinin yalnız olmasının iş performansını kötü etkilediği, kişinin yaratıcılığını sınırladığını ve sağlıklı karar verme gibi davranışlarını yerine getirmesini etkilediğini belirtildi. Murthy, sağlığımız ve işimiz için ‘yalnızlık salgınına’ hızlı bir şekilde müdahale etmemiz gerektiğini kaydetti.
