Mam Celal Talabani\'nin cenaze programını belirlemek için oluşturulan Celal Talabani Cenaze Merasimi Komisyonu, Mam Celal’in naaşının saat 10:30’da Süleymaniye’ye getirileceğini ve cenaze namazının ardından Debaşan’da defnedileceğini açıkladı.
Komisyon tarafından yapılan açıklamada, taziyenin bugün öğleden sonra başlayıp 7 Ekim’den 10 Ekim’e kadar devam edeceği bildirildi.
Komisyon Kürdistan’daki taziye mekanlarını şöyle açıkladı:
Süleymaniye – Yeni Sirwan Spor Salonu
Erbil – Celil Hayat Camii
Kerkük – Politbüro merkezi
Duhok – Hacı Ahmed Salonu
Halebce - Terbye Salonu
Germiyan – Serdar Caf Salonu
Xaneqin – Merkez sahası
Ranye – Ali Mustafa Salonu
Koye (Koysancak) – Talabani Tekkesi
Zaxo – Bêdar Salonu
Soran – Şehit Şevket Şeyh Yezdin Salonu
Çemçemal – Bonekan Salonu
Mam Celal Kimdir?
Şeyh Hüsameddin’in oğlu Şeyh Nuri’nin torunu olan Celal Talabani, 1933 yılında Kosret dağı civarındaki Kelkan köyünde dünyaya geldi.
Çocukluğunun ilk yıllarını burada geçirmesinin ardından babası Şeyh Nuri’nin, Koye’deki tekkenin postnişini olmasıyla birlikte ailece buraya taşındılar.
Öğrencilik yıllarında zeki olmasıyla göze çarpan Talabani, 14 yaşında Kürdistan Demokratik Partisi’ne (KDP) katılmıştır.
Newroz’un yasak olduğu yıllarda Mam Celal çocuk yaşlardayken Koye diğer yerlerdeki kutlamalara katılıyor bazı etkinliklerde konuşmalar yapıyordu.
Öğrenci teşkilatları içerisinde aktif olarak yer alan Talabani, hitabet kabiliyetiyle ön plana çıktı. Siyasi kariyerine 1950’lerin başında KDP’nin öğrenci birliği lideri olarak başlayan Talabani, kısa zamanda parti kademelerinde yükseldi. Talabani, hukuk eğitimi almasına rağmen, siyasi olarak aktif olması sebebiyle cezalandırıldığı için mezun olamadı. Talabani, Irak merkezi yönetimine karşı mücadelede aktif bir şekilde yer aldı. 1949 yılında KDP’nin Koye ilçesindeki konsey üyeliğine seçilen Talabani, 1951 yılında KDP merkez kongre üyeliğine seçildi. Eğitimini tamamlamak üzere Kerkük’e geçen Mam Celal, burada KDP teşkilatını kurup yöneticiliğini yaptı. Aynı yıllarda şiirlerini çok beğendiği ünlü şair Muhammed Mehdi Cevahiri ile tanıştı.
1952 yılında Bağdat Üniversitesi Hukuk Fakültesine başladı. 1953 yılında Kürdistan Demokrat Partisi kongresinde merkez komite üyeliğine seçildi. 1954 yılında merkez yürütme kurulu üyesi oldu.
Hukuk fakültesini 4. Sınıfta terk etmek zorunda kaldı. 1957 yılda Suriye ve Rusya’ya gitti. Buralardaki öğrenci örgütleriyle ilişkiler geliştirmenin yanı sıra gittiği yerlerdeki Kürtlerle de siyasi ilişkiler kurdu.
1960 yılında KDP Politbüro üyesi ve Süleymaniye sorumlusu oldu. 1961 yılında Kürdistan ve Xebat Gazetelerinin başyazarlığını yaptı.
1961 Abdulkerim Kasım hükümetine karşı Kürdistan başkaldırısında Süleymaniye sorumlusu olarak aktif görev aldı. 1962-63 yıllarında Qaradağ, Qelasewke, Germiyan ve Sengaw bölgeleri özgürleştirildi.
1963 yılında sırasıyla Kürdistan ile Irak hükümeti arasındaki görüşmelere destek olunması amacıyla Mısır, Cezayir, Fransa, Avusturya, Almanya ve Rusya’ya gitti.
1963’te Kasım’ı deviren darbeden sonra kurulan Abdülselim Arif’in hükümetiyle yapılan görüşmelerde Kürt delegasyonuna liderlik etti 1975’te Mela Mistefa Barzani ile arasındaki görüş ayrılıkları netleşmeye başlayan Talabani, parti ideologu İbrahim Ahmet önderliğindeki KDP içindeki bölünmelerden birine katıldı. 1966’da bu grup, merkezi hükümet ile anlaşıp KDP’ye karşı askeri bir darbe düzenledi. Mart 1970’de bu sefer KDP ve hükümet anlaşınca, grup dağıldı.
1975 yılında Kürdistan Yurtseverler Birliği’ni (KYB) kuran Talabani, KYB’nin sosyalist bir parti olacağını söyledi. KYB, 1976 yılında Bağdat hükümetine karşı silahlı mücadeleye başladı. 1988 yılında Irak hükümetinin Kürtlere karşı kimyasal silah kullanmasıyla KYB ağır bir yenilgi aldı.
1975 yılının Haziran ayında bir grup arkadaşıyla birlikte Suriye’nin başkenti Şam’da Kürdistan Yurtseverler Birliğini Kurdu. 1 Haziran 1976’da KYB Genel Sekreterliğine seçildi.
Uluslararası birçok kongreye katılan Talabani, birçok ülke lideriyle görüştü.
2003 yılında Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardında Irak siyasetinin en aktif isimlerinden biri olan Mam Celal 2005 yılında Irak Cumhurbaşkanlığına seçildi.
Mart 2012’de Amerika’dayken beyin kanaması teşhisiyle hastaneye kaldırılan Talabani, oradan Almanya’daki bir hastaneye sevk edilmiş, iyileşmesinin ardından Süleymaniye’ye geri dönmüştü.
2005 - 2014 yılları arasında Irak Cumhurbaşkanlığı yapan Mam Celal Talabani Kürt siyasetinin en önemli isimlerinden biriydi.
