Diyarbakır Sosyal ve Siyasal Araştırmalar Enstitüsü'nün (DİSA), "Siyasi aktörlerin çatışma çözümü ve barış inşasına etkileri" konulu, 2. DİSA Barış Okulu bugün başladı.
DİSA adına açılış konuşmasını Doç. Dr. Vahap Coşkun yaptı. Coşkun, siyasetçilerle "çözüm süreci" deneyimi üzerine bir çalışma yapmak istediklerini ifade etti.
DİSA’da yapılan etkinliğin ilk oturumunda, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş sunum yaptı.
"Çözüm süreçlerinde üçüncü göz önemli"
Beştaş, Türkiye'de gerek hukuki olarak, gerekse de siyasi olarak Türkiye'de yaşanan çatışma sürecine tanık olduğunu ifade ederek, 2012-2015 yılları arasındaki "çözüm sürecine" değindi.
"AKP ile niye masaya oturdunuz?" eleştirisiyle sıkça karşılaştıklarını söyleyen Beştaş, çözüm süreçlerinin iktidarlarla, yürütme gücüyle yürütülmek durumunda olduğunu aktardı.
Beştaş, "Burada önemli olan AKP'nin bu masaya getirilmiş olmasıdır," dedi. Çözüm sürecinde Avrupa Birliği ülkelerinden olumlu tepkiler aldıklarını ifade eden Beştaş, çözüm süreçlerinde üçüncü gözlerin önemli olduğuna dikkat çekerek, "Oslo Görüşmelerini" örnek gösterdi.
"Türk kimliği herkesi kapsayan bir bir kimlik yaklaşımı var. Diğer yandan "AKP'nin Kürt vardır ama..." yaklaşımı var" diyen Beştaş, iç siyasi aktörlerin bu meseleye ilişkin politikasının olmadığını vurguladı.
Beştaş, Kürt meselesinde sadece alt yapı, üstü yapı sorunu, ekonomik sorun olarak bir yaklaşımın hakim olduğunu, seçim süreçlerinde duyulan bazı söylemlerin de somutlaşmadığını ifade etti.
"İlk defa bu kadar yaklaştık ama olmadı"
2012-2015 sürecinin bu yaklaşımlardan farklı olduğunu ifade eden Beştaş, "Öcalan ve Erdoğan'ın iradesi buluştu. İki muhataplık durumu oldu" dedi.
Beştaş çatışma çözümünün başlıca aktörünün PKK Lideri Abdullah Öcalan olduğuna vurgu yaparak, "Ancak bu meselenin TBMM çatısı altına gelmeden önce, Öcalan'ın ikna olması gerekir" dedi.
Gazeteci Hasan Cemal'in de gazeteci olarak tanıklık ettiği silahlı güçlerin sınır dışına çekilme aşamasına kadar geldiğini söyleyen Beştaş, "İlk defa bu kadar yaklaştık ama olmadı. Örgüt devlete, devlet de örgüte güvenmedi" dedi.
"Muhalafet sürece katılmadı"
Çözüm sürecinde rol alan siyasetçilerin yargılanmaması için çıkarılan yasanın şu an işlevsiz olduğunu anlatan Beştaş, Selahattin Demirtaş, İdris Baluken ve Sırrı Süreyya Önder'in, o sürecin yürütülmesi için yaptıkları çalışmalar nedeniyle yargılandıklarına dikkat çekti.
Beştaş, sürecin ciddi aşamalar katettiğini ama sonrasında önce buzdolabına kaldırıldığını, ardından da tamamen bitirildiğini söyleyerek, siyasi aktörlerin sürece topyekün katılmasının bu süreçlerde çok önemli olduğuna vurgu yaparak "Muhalefet bu sürece katılmayınca, iktidar da bazen yol aldı, bazen durdu," dedi.
Beştaş, CHP'nin "Meclis'te siz falanca tarihte Salih Müslim'i ağırlamadınız mı? Öcalan'a şunu söylemediniz mi?" şeklindeki çıkışlarının hala devam ettiğine işaret ederek, buna rağmen akil insanların devreye girmesinin önemli bir iş yaptığını söyledi: "Erdoğan isterse çatışmaların durması bir haftada sağlanır. Bir haftada atmosfer değişir. Siyasetin rolü bu kadar doğrudandır."
