Bir kadın ve bir erkek yöneticinin görev aldığı eşbaşkanlık sistemi, Kürt siyasetinde ilk olarak Demokratik Toplum Partisi’nde (DTP) ortaya atıldı. DTP’nin kapatılmasından sonra kurulan Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) de aynı sistemi sürdürdü.
BDP geçen yıl yapılan yerel seçimlerde eşbaşkanlık sistemini belediyelere taşıdı. Kazandığı 103 belediyede biri kadın, iki başkan seçildi.
Yeni seçilen belediye yönetimleri \'Eşbaşkanlar Çalışma Yönetmeliği\' hazırlayarak, sistemi uygulamaya başladı.
Yazılar geri döndü, sistem tıkandı,
Ancak Türkiye’de belediyelerde ilk kez BDP tarafından hayata geçirilen eşbaşkanlık sistemi kısa sürede tıkandı. Nedeni ise; kamu kurumlarıyla yapılan yazışmalarda iki imza kullanılması. Valilik ve kaymakamlıklara gönderilen yazılar bir süre sonra belediyelere geri gönderilmeye başlandı,
\'Eşbaşkanlar Çalışma Yönetmeliği\'nin iptali için de mahkemelerde davalar açıldı. Kamu kurumları, belediyelerin çalışma şeklini düzenleyen 5393 Sayılı Yasa\'da \'eşbaşkanlık\' sistemi adı altında bir organ ve kadronun bulunmadığına dikkat çekerek, sisteme karşı çıktı.
Yaklaşık 10 aylık süre içinde İdare Mahkemeleri 40 belediyenin eşbaşkanlık sistemi hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi. Bu belediyeler arasında, Diyarbakır, Van ve Mardin gibi Büyükşehir Belediyeleri Cizre, Beytüşebap, Balveren gibi ilçe belediyeleri de bulunuyor. 63 belediye hakkındaki inceleme ve davalar ise sürüyor.
Aralarında Diyarbakır\'ın Bismil ile Van\'ın Edremit ilçelerinin de bulunduğu 4 belediye ise, mahkemelerin yürütmeyi durdurma kararına karşı yönetmeliklerini değiştirdi. Ancak mahkemeler yapılan değişiklikleri kabul etmeyerek, 4 belediye hakkında 3 kez yürütmeyi durdurma kararı verdi. Bunun üzerine parti yönetimi, belediyeleri yönetmeliklerini değiştirmemeleri konusunda uyardı.
Çare tek imzalı yazışmalarda
Valilik ve kaymakamlıkların çift imzalı yazıları geri göndermesi hizmetlerin aksamasına neden oldu. Bunun üzerine belediyeler, yazışmalarda tek imza kullanmaya başladı. BDP’nin yerine kurulan Demokratik Bölgeler Partisi’nin (DBP) yerel yönetimlerden sorumlu birimi Demokratik Yerel Belediyeler Birliği üyesi Semira Varlı, başkanların tek imzalı yazıları ‘eşbaşkan’ sıfatıyla imzaladığını söyledi.
\"Halkı mağdur etmemek için acil çalışmalarda tek imza olarak kullanıyoruz. Resmi olan başkanın adını ‘eşbaşkan’ olarak yazıyoruz. Şu anda çalışmayı böyle yürütüyoruz. Buna da sözlü olarak uyarılar geldi ama bunu durdurmak için girişim olmadı. Kanunları işletiliyor ama fiilyatta belediyeler çalışmalarını bu sistemle sürdürüyor. İç yazışmalarımız yine kendi sistemimiz işliyor.\"
TBMM ve İmralı\'ya taşıyacaklar
Varlı, çözüm bulunması için sorunu, hem TBMM hem de Öcalan ile yürütülen görüşmelerin gündemine taşımayı düşündüklerini söyledi.
\"TBMM gündemine taşıma çalışmalarımız var, meclis gündeminde ziyade müzakere sürecine taşımayı düşünüyoruz. Barış süreci müzakere sürecine döndüğünde, bunun (eşbaşkanlık) toplumsal bir çalışma olduğu ve gündeme oturması gerektiği, anayasa ve yasaların değişmesi gerektiği yönünde çalışma yürüteceğiz. Biz gündemde tuttukça oralarda da gündeme gelecektir.\"
Varlı, parti olarak yaptıkları yazışmalarla ilgili sorun yaşamadıklarını dile getirerek, \"Hatta bazen idari ve mülki amirler bizim yöneticilere ‘eşbaşkan’ olarak hitap ediyorlar\" dedi.
