IŞID’in Irak’ta birçok bölgeyi ele geçirmesi, ardından bölgeyi etkileyecek düzeyde gelişmelerin yaşanması ve paralelinde Kürdistan’ın bağımsızlık meselesinin gündeme gelmesinin, bölgenin artık yeni dengeler üzerine inşa edileceği anlamına geleceğini ifade eden Avrupa Parlamentosu eski üyesi Joost Lagendijk, PKK-PDK gerginliğinin Kürdlere zarar verdiğini söyleyerek, Kürdlerin evvela birlik olmalarının şart olduğunu dedi.
Kürdler önce birlik olsunlar
Hollanda Yeşil Sol Partisi üyesi de olan Lagendijk BasHaber’e bölgeye ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Kürdlerin bundan sonrası için kendi aralarında özellikle Kürdistan konusunda hangi talepler üzerinde konuşacaklarının önemli olduğunu söylen Yeşil politikacı, IŞİD’in Musul’a girmesinin ise Kürdler için bir fırsat olduğunu, Peşmerge’nin Kerkük’e yerleşmesinin de hem bölge hem de Kürdler için önemli olduğunu söyledi. Lagendjik, Kerkük’ün de artık Kürdistan toprağı olarak kalacağının altını çizdi.
Kürdler gittikçe güçleniyor
Ortadoğu’da gelişen hiç bir olayın sebep kısmında Kürdlerin doğrudan rol oynamadığını ancak bütün gelişmelerin bir anda Kürdlerin lehine sonuçlanma potansiyeli taşıdığını vurgulayan Lagendjik: “Suriye ve Irak’ta meydana gelen durumlar hem Irak’ta, hem Suriye’de ve hem de Türkiye’de Kürdlerin pozisyonunu güçlendiriyor. Kürdlerin artık çok güçlendiklerini görmeleri lazım. Bu IŞİD’in etkisi gittikten sonra fark edilecektir. Kazanan Kürdlerdir ve onların pozisyonu gittikçe güçleniyor. Bence Kuzey Irak’ta otonomisi daha güçlenmiş bir bölge oluşacak. Bununla diğer bölgelere vereceği mesaj şu olacak; Suriye ve Türkiye’deki Kürdlere otonomi hakkı doğacaktır. Hatta Ortadoğu’da ki başka milletlere de örnek olabilir.”
Türkiye, Suriye Kürdleriyle ilişki kurmalı
Rojava konusunda da değerlendirmede bulunan Lagendjik, Türkiye’nin dinci gruplar yerine Suriye Kürdleriyle ilişkilerini güçlendirmesi gerektiğine atıfta bulundu. Lagandjik konuşmasının devamında, “Suriye’de başlayan iç savaş ve Kürdlerin oradaki kazanımları söz konusu olduğunda, bütün dünya yüzünü Rojava’ya çevirdi. Türkiye açısından baktığımız zamanda, eğer IŞİD’e yardım ettiyse, bundan sonra yardım etmemeli. Türkiye sınırda Sünni dinci gruplar yerine bundan sonra otonomi elde edecek Kürdlerle iyi bir şekilde yaşayabileceğini görmüş olmalıdır. Tıpkı Kuzey Irak gibi. Oraya da bir zamanlar “kırmızı çizgimiz” diyordu; ama şimdi ilişkilerin en iyi olduğu bölge orasıdır. Rojava da Türkiye için öyle olacak, onun için Türkiye bütün bunları göz önüne almalıdır. Türkiye zaten bugün IŞİD ile belli sorunlar yaşıyor. Dolaysıyla Rojava’da net bir şekilde otonomi oluştuğu zaman daha yakın bakacaktır. Bu şekilde hem Türkiye kazanacak hem de Kürdler kazanacak. Bundan sonra da Esad yönetiminin Rojava’da çok etkili olacağını düşünmüyorum. Her an bir Kürd otonomisi oluşacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Güney ve Rojava’daki ilişkiler Kuzeyi de etkiler
Türkiye’nin Güney Kürdistan ve Rojava Kürdleriyle geliştireceği ilişkilerin, artık Kuzey Kürdlerini de etkileyeceğinin altını çizen Lagindjik, “Belki onlar kadar hak elde etmeyebilirler ama Türkiye’de de yumuşak adımlar atılıyor. Hani deniliyor ki; Erdoğan Kürd meselesinde fırsatçılık yapıyor. Fırsatçılık da olsa bir meselenin çözülmesine doğru gittiğini görüyoruz. Güney Kürdistan kadar olmasa da Türkiye Kürdlerinin de demokratik haklarını daha çok otonomi tarzında alabileceği bir resim görüyorum. Hatta bu resimden bölgedeki başka halkların da etkileneceğini düşünüyorum” diye konuştu.
Önce birlik sonra bağımsızlık
Kürdler arasında oluşabilecek ayrılıklarının, farklı fikir ve siyasi düşüncelerin ortaya çıkmasının son derece doğal olduğunu ve bunun Kürdler arası bir bölünmeye sebep olmaması gerektiğini sözlerine ekleyen Lagendjik, “Bence Kürdler önce birlik olsun, sonra otonomilerini yükseltsinler daha sonra bağımsızlık istesinler” dedi.
Petrol her zaman Türkiye üzerinden akacaktır
Erbil ile Bağdat arasındaki petrol sorununda da değinen Lagendijk, şöyle devam etti:‘’Şu an Erbil ile Bağdat arasında yaşanan petrol meselesi geçicidir. Kısa sürede çözülür. Bağdat yönetimi zayıf, Maliki belki de gidecektir. Belki bu sonradan gelen hükümetle konuşulacak. IŞİD meselesi ortaya iyice çıktıktan sonra, ABD’nin çok olumsuz bakacağını düşünüyorum. ABD’nin bakışı şimdilik olumsuz ancak o da geçicidir. Ben Kürdistan petrolünün Türkiye üzerinden her zaman akacağını düşünüyorum.”
