Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Pete Hegseth, Katar'dan Başkan Donald Trump'ın Air Force One olarak kullanabileceği bir Boeing 747 uçağını hediye olarak kabul etti. Pentagon'dan yapılan açıklamaya göre, uçak resmi olarak teslim alındı.
Pentagon sözcüsü Sean Parnell, bakanlığın uçağın başkan tarafından güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için gerekli güvenlik önlemlerini alacağını belirtti. Uçağın tüm federal yasa ve yönetmeliklere uygun şekilde kabul edildiğini de sözlerine ekledi.
Gazetecilerin Beyaz Saray’daki Oval Ofis’te konu hakkındaki sorularına Trump, yalnızca “Amerikan Hava Kuvvetleri’ne bir jet veriyorlar,” yanıtını verdi.
Bu hediye ilk kez gündeme geldiğinde büyük tepki çekmiş, görevdeki bir yetkiliye yabancı bir hükümetten milyonlarca dolarlık bir hediyenin verilmesinin ciddi etik ve yasal sorunlar doğurabileceği belirtilmişti.
Trump ise bu eleştirileri reddetti ve kendi sosyal medya platformu Truth Social’da yaptığı paylaşımda bu teklifin mali açıdan akıllıca bir karar olduğunu savundu: “Savunma Bakanlığı’nın, 40 yıllık Air Force One’ın yerine geçici olarak kullanılacak bir 747 uçağını tamamen ücretsiz bir şekilde, son derece şeffaf bir işlemle hediye olarak alması, o kadar çok rahatsız etmiş ki bu sahtekâr Demokratlar illa ki bu uçağa en yüksek bedeli ödeyerek almamız gerektiğini söylüyor.”
ABC News'un geçtiğimiz hafta verdiği habere göre, Trump bu uçağı görev süresi bitene kadar yani Ocak 2029’a kadar kullanacak. Sonrasında uçağın mülkiyeti, henüz inşa edilmemiş olan başkanlık kütüphanesinin bağlı olacağı vakfa devredilecek.
Aynı haberde, hükümet yetkililerinin bu hediyenin yasalara uygun olduğunu gösteren bir analiz hazırladığı da belirtilmişti.
Ancak ABD Anayasası’nda yer alan Emoluments Clause (Menkul Kıymetler Maddesi), görevdeki herhangi bir hükümet yetkilisinin, Kongre’nin onayı olmaksızın bir kraldan, prensten ya da yabancı bir devletten hediye, maaş, makam veya unvan kabul etmesini yasaklıyor.
Nüfuz satın almak mı?
Hediye haberi ilk duyulduğunda, Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer, Trump’ın sıkça kullandığı “Önce Amerika” sloganıyla alay ederek şu açıklamayı yaptı:
"‘Önce Amerika’ diyorsunuz ama Air Force One Katar sponsorluğunda geliyor."
Schumer, “Bu sadece rüşvet değil, ekstra diz mesafesiyle gelen lüks bir dış nüfuz operasyonu,” ifadelerini kullandı.
Diğer bazı Kongre üyeleri de, yabancı bir hükümetin sunduğu bir uçağın ABD Başkanı tarafından kullanılması halinde ciddi güvenlik riskleri doğurabileceğini belirtti.
Air Force One olarak kullanılan mevcut uçaklar, başkanın çeşitli tehditlere karşı hayatta kalmasını sağlayacak şekilde modifiye edilmiş durumda. Bu uçaklarda radyasyon kalkanları, füze savunma sistemleri ve dünya genelinde başkanın orduyla iletişim kurmasına olanak tanıyan özel haberleşme sistemleri bulunuyor.
Washington merkezli hükümet etiği izleme kuruluşu Citizens for Responsibility and Ethics'in Washington’un iletişim direktörü Jordan Libowitz ise bu durumun daha önce eşi benzeri görülmemiş olduğunu söyledi: “Bir başkana görev süresi boyunca verilen hediyelerin toplamı bile bu seviyeye yaklaşmaz.”
Yeni bir Boeing 747’nin başlangıç fiyatı yaklaşık 323 milyon euro iken, lüks VIP modelleri yaklaşık 528 milyon euro'nun üzerine çıkabiliyor.
Katar’ın Trump’a sunduğu uçağın tahmini değerinin yaklaşık 352 milyon euro olduğu belirtiliyor. Trump bu teklifi 'harika bir jest' olarak nitelendirdi.