ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in, Başkan Joe Biden'ın yeniden seçilme şansını kaybetmesinin ardından Demokrat Parti adayı olması bekleniyor . Peki bu durum Ortadoğu için ne anlama geliyor ?
Harris'in Ortadoğu konusunda pek fazla söz hakkı olmadı; yardımcılık görevi ağırlıklı olarak iç meselelerle ilgilenirken, Biden ise İsrail, Gazze, Yemen, Lübnan ve ötesindeki krizlerle ilgilendi.
Ancak Afganistan, Irak, İsrail, Ürdün ve BAE'ye seyahatler yaptı. Ortadoğu'daki kapsamlı deneyimiyle bilinen Philip Gordon, onun ulusal güvenlik danışmanıdır.
Bayan Harris'in Ortadoğu'ya ilişkin görüşleri şöyle:
İsrail ve Gazze
İsrail-Gazze savaşı devam ederken , Harris'in çatışmaya ilişkin görüşleri yoğun bir incelemeye tabi tutulacak.
Arap kökenli Amerikalılar, ilericiler ve savaş karşıtı aktivistler, Biden yönetiminin İsrail'e verdiği desteğe öfkelenirken, İsrail yanlısı topluluklar antisemitizm veya Filistin yanlısı duyguların örneklerini arıyor.
Harris, Demokrat kuruluşun güçlü İsrail desteğine ilişkin duruşuyla aynı doğrultudaydı ve muhtemelen olmaya devam edecek, ancak aynı zamanda Filistinlilerin içinde bulunduğu zor duruma ve insan haklarına da odaklandı.
İsrail'in kendini savunma hakkına sahip olduğunu ve ABD'nin sürekli güvenlik yardımına ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Ayrıca Gazze'deki militan gruplar tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Chatham House Orta Doğu ve Kuzey Afrika Programı Direktörü Sanam Vakil, The National'a yaptığı açıklamada , "ABD'nin İsrail'e olan kararlı desteğini sürdürecek ancak Filistin davasında daha sempatik olabilir" dedi .
Bayan Harris, patronunun kamuoyuna aynı çağrıyı yapmasından önce, Mart ayında İsrail ile Hamas arasında "en az önümüzdeki altı hafta boyunca derhal ateşkes" çağrısında bulunmuştu.
İran
Harris, Trump'ın 2018'de İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesini "pervasızca" olarak nitelendirerek kınadı.
2019'daki başkanlık kampanyası sırasında ABD'nin anlaşmaya yeniden katılmasını ve İran'ın nükleer programı için "doğrulanabilir uyumu" sağlamasını isteyeceğini söylemişti.
Harris ayrıca, 2022'de Jina Emini'nin ahlak polisi gözetiminde ölümünün ardından hükümet karşıtı hareketin de aralarında bulunduğu protestoculara yönelik şiddetli baskılarında İran'ın insan hakları ihlallerini defalarca eleştirdi.
"İran'daki tüm insanların ifade ve toplanma özgürlüğü hakkı olmalı ve İran, sadece temel özgürlüklerini kullandıkları için kendi vatandaşlarına karşı şiddet kullanımına son vermelidir" demişti o zaman.
Harris ayrıca İran'ın BM Kadının Statüsü Komisyonu'ndan çıkarılması çağrısında bulundu.
Trump yönetiminin İran Generali Kasım Süleymani'yi öldürmesine, "ABD'nin düşmanı" bile olsa, katılmadığını belirten Trump, Amerikan askerlerinin güvenliğine ve bölgesel istikrara odaklandığını söyledi.
Körfez
Senatör olarak görev yapan Harris, Suudi Arabistan'a silah ve askeri satışların, Yemen'deki eylemleri ve Washington Post muhabiri Cemal Kaşıkçı'nın ölümündeki rolü nedeniyle kısıtlanması yönünde oy kullandı .
2018 ve 2019 yıllarında Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun Yemen'deki operasyonlarına ABD'nin desteğini sonlandırmayı amaçlayan yasa tasarılarına ortak sponsorluk yapmıştı.
2020 yılında Dış İlişkiler Konseyi'ne verdiği demeçte, "ABD ile Suudi Arabistan'ın terörle mücadele gibi ortak çıkar alanları hâlâ mevcut ve Suudiler bu alanlarda güçlü ortaklar oldu" dedi .
"Ancak Suudi Arabistan ile ilişkilerimizi temelden yeniden değerlendirmemiz, nüfuzumuzu kullanarak Amerikan değerleri ve çıkarlarını savunmamız gerekiyor."
Harris ayrıca Yemen'deki çatışma ve uzun süren insani krizler konusunda da memnuniyetsizliğini dile getirmişti.
Suriye
Harris, Başkan Beşşar Esad'ın destekçisi değil. 2019'da eski ABD temsilcisi Tulsi Gabbard'ı, Harris'in defalarca savaş suçlusu olarak adlandırdığı Suriye lideriyle görüştüğü için eleştirmişti.
Gabbard'ın, 2011'deki protesto gösterileri ve o zamandan beri devam eden iç savaşta "ülkesinin halkını hamamböcekleri gibi katleden" Bay Esad'ın "savunucusu" olduğunu söyledi.
Harris, Trump'ın 2019 yılında Türkiye'nin ülkedeki Kürdistan bölgelerine saldırı başlatmasından hemen önce Amerikan askerlerini kuzeydoğu Suriye'den(Rojava) çekmesini kınadı.
Bunun, IŞİD'e karşı ABD öncülüğündeki mücadeleyi destekleyen Kürt güçlerine destek verilmediğini gösterdiğini söyledi.
Harris, 2017'de senatör iken görevdeki ilk yurtdışı seyahatini Ortadoğu'ya yapmış, Irak'taki Amerikan askerleriyle görüşmüş ve Ürdün'deki Suriyeli mülteci kampını ziyaret etmişti.
