Avrupa Birliği (AB), Rusya Merkez Bankası’na ait olan ve Ukrayna işgali gerekçe gösterilerek dondurulan rezervlere el koyma hazırlığı yapıyor.

Bloomberg’in konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre AB, Batı bankalarında dondurulan yaklaşık 300 milyar dolarlık rezervin bir kısmını Ukrayna’nın yeniden inşasında kullanmanın yollarını arıyor.

Bu konuda hukuki seçenekleri araştırmaları için uzmanların görevlendirildiği, hukuki boyutun son derece karmaşık olduğu ve çalışmanın başlangıç aşamasında bulunduğu belirtildi.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali 9. ayına girerken ABD, İngiltere ve AB’nin uyguladığı yaptırımlar Rusya ekonomisine zarar verse de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı caydırıcı olamadı.

ABD ve AB arasında görüşme

Bloomberg, AB’nin konuyu ABD ile de görüştüğü, Putin’in dondurulan rezervlere erişiminin kalıcı olarak kesilmesinin yollarını arandığını, ABD’de Joe Biden yönetiminin de ABD bankalarında dondurulan Rus rezervleri için benzer bir adım atıp atmayacağının net olmadığını yazdı.

Dondurulan 300 milyar dolarlık rezervin tam olarak ne kadarlık kısmının Avrupa bankalarında olduğu bilinmiyor ancak mayıs ayında AB üyesi ülkeler, Rusya’ya ait toplam 23 milyar Euro’luk rezervin dondurulduğunu bildirmişti.

AB ülkeleri, Rus vatandaşlarına ait 17,5 milyar Euro’luk varlığı da dondurmuştu.

ABD endişeli

Mayıs ayında ABD Hazine Bakanlığı yetkilileri, Rusya Merkez Bankası rezervlerine el koymanın, diğer merkez bankalarını varlıklarını ABD’de tutmak konusunda caydırıcı bir emsal teşkil edebileceğine ilişkin kaygılarını ifade etmişti.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, mayıs ayında yaptığı açıklamada, Rusya’nın rezervlerine el koymanın ABD’de yasal olarak mümkün olmadığını ancak Ukrayna’nın yeniden inşasının bedelinin bir kısmını ödemesi için Rusya’ya başvurmanın doğal olduğunu söylemişti.

Haberde, bir merkez bankasının varlıklarına el konulmasının hukuki açıdan bir mayın tarlası olduğu ve bir seçenek olarak değerlendirilmesinden hayata geçeceği ana kadar uzun bir yol olduğu vurgulandı.

Uzmanlar tarafından hazırlandıktan sonra planın, onay için AB üyesi tüm ülkelerin desteğini alması gerekiyor ancak birlik üyesi bazı ülkelerin bu konuda isteksiz olabileceği düşünülüyor.

Ukrayna hükümeti savaşın başından bu yana, Rusya Merkez Bankası’nın dondurulan rezervlerinin savaş tazminatı olarak Ukrayna’ya aktarılması yönünde çağrılar yapıyor.

Ukrayna Başbakanı Denys Shmyhal, eylül ayında yaptığı açıklamada, ülkesinin yeniden inşasının maliyetinin 750 milyar dolar olduğunu öne sürmüştü.

Avrupa komisyonu sözcüsü : yollarını arıyoruz

Avrupa Komisyonu Sözcüsü Christian Wigand, neden olduğu yıkımın bedelini Rusya’ya ödetmenin yollarını aradıklarını ve AB liderlerinin, dondurulan rezervlerin uluslararası hukuka ve AB hukukuna uygun olarak Ukrayna’nın yeniden inşasında kullanılması konusundaki
seçeneklerin sunulmasını istediklerini, bu konuda çalışma yaptıklarını söyledi.

ABD Hazine Bakanlığı, konuyla ilgili yorum yapmadı.

AB Adalet Komiseri Didier Reynders, geçen cumartesi Alman medyasına yaptığı açıklamada, Rusya’nın gönüllü olarak Ukrayna’nın yeniden inşasına katılmasına kadar rezervlerin garanti olarak tutulabileceğini söyledi.

Kremlin: Bunun adı hırsızlık

Kremlin, rezervlerinin dondurulmasının hukuksuz olduğunu belirterek Batı ülkelerini kınamış, başka amaçlar için kullanılmak üzere rezervlere el konulması çabalarına karşı mücadele edeceğini duyurmuştu.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, 31 Ekim’de yaptığı açıklamada, rezervlere el konulmasının uluslararası hırsızlık olduğunu, her şeyin ihlali olduğunu söylemişti.