Fransız haber ajansı AFP, Ortadoğu'da Hizbullah'ın güç kaybetmesinin İran'a karşı Türkiye'nin elini güçlendireceğini yazdı.
Analizde, İran destekli Hizbullah'ın lideri Hasan Nasrallah'ın 27 Eylül'de Beyrut'a İsrail'in düzenlediği hava saldırısında öldürülmesine Türkiye'den "ölçülü bir yanıt geldiği" değerlendirmesi yapıldı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 7 Ekim'den bu yana İsrail'i sert bir dille kınamasına rağmen Hizbullah'ın son dönemki kayıplarına kamuoyu önünde doğrudan tepki vermediğine dikkat çekildi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hizbullah liderinin öldürülmesine dair "Nasrallah bölgenin önemli bir figürüydü. Onun yokluğunun bıraktığı boşluğun zor doldurulacağını düşünüyorum" dedi.
Washington merkezli düşünce kuruluşu Ortadoğu Enstitüsü'nden Gönül Tol, Şii-Sünni ayrımına dikkat çekerek şu yorumları paylaştı:
Bu durum, İran ve Hizbullah dahil müttefik Şii grupların uzun vadede zayıflaması anlamına gelirse, bu gerçekten de Türkiye'nin Suriye ve Irak'ta daha baskın bir rol oynamasının önünü açacaktır.
Analistler, İran ve Hizbullah'ın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a desteğinin de Türkiye'nin yaklaşımında önemli rol oynadığına işaret etti. ABD merkezli düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü'nden Aslı Aydıntaşbaş, şu değerlendirmeyi yaptı:
Türkiye'nin bakış açısına göre, Suriye'nin içinde bulunduğu karmaşanın nedeni İran ve Hizbullah.
Analizde, Türkiye'nin Sünni Müslüman Filistinlilere duyduğu sempatinin İran ve onun desteklediği Hizbullah'ı, Husiler'i ve Irak'taki milisleri kapsamadığı yorumu yapıldı.
Amerikan düşünce kuruluşu Alman Marshall Vakfı'ndan Özgür Ünlühisarcıklı şu değerlendirmeleri paylaştı:
Nasrallah'ın ölümü ve Hizbullah'ın kayıpları konusunda Türkiye'de farklı görüşler olsa da Türkiye'nin Hamas'ın kaypılarına kıyasla bunlardan daha az endişe duyduğu açık.
İsrail'in Nasrallah'ı öldürmesi ve Lübnan'a kara harekatı başlatmasının ardından İran da dün misilleme yaptı. İsrail ordusu, İran'ın yaklaşık 180 füze fırlattığını bildirdi. İsrail'in 1 Nisan'da Şam'daki İran konsolosluk binasına düzenlediği hava saldırısına karşılık İran da yaklaşık 140 füzeyle 13 Nisan'da misilleme yapmıştı.
Lübnan halkı son saldırıların ardından ülkeden kaçmaya başladı. Lübnanlı havayolu şirketi Middle East Airlines, pazartesi günü İstanbul'a tüm biletlerin tükendiğini duyurmuştu.
Ortadoğu'da topyekun savaş riski her geçen gün artarken Aydıntaşbaş, Ankara yönetiminin çatışmaların içine çekilmek istemediğini belirtti:
Türkiye'nin bölgesel gerilimin daha da tırmanmasından ve İran'la İsrail arasında sonuçları öngörülemeyen topyekun bir savaş yaşanmasından endişelendiği açık. Bu savaşın dışında kalmak için elinden geleni yapacaktır.
Özetle AFP'nin analizine göre; Hizbullah'ın lideri Nasrallah'ın öldürülmesi ve örgütün zayıflaması, Türkiye'nin İran'a karşı elini güçlendirebilir ve Suriye'de daha baskın bir rol üstlenmesine olanak sağlayabilir. Öte yandan Türkiye, bölgedeki gerilimlerin tırmanmasından kaçınmak için diplomatik bir denge politikası izlemeye devam ediyor.
