Hamas'ın saldırının ardından kapsamlı bir askeri operasyona hazırlanan İsrail Gazze'yi bombalamaya devam ederken, krizin Orta Doğu'yu daha geniş çaplı bir savaşa sürüklemesinden endişe ediliyor.
Gazze'de insani yardım tırlarının girişi için Refah sınır kapısını açan Mısır, krizi görüşmek üzere bir zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.
Cumartesi günü yerel saatle sabah 10.00'da başlaması planlanan Kahire Barış Zirvesi'nin birçok ülkeden dışişleri bakanlarının yanı sıra çok sayıda Arap ve Avrupalı devlet ve hükümet başkanını bir araya getirmesi amaçlanıyor.
Ancak İsrail'in baş müttefiki ABD'den üst düzey bir yetkilinin ve diğer bazı liderlerin katılmayacak olması, zirveden çıkabilecek sonuçlara dair beklentileri azaltıyor.
Zirvede ne amaçlanıyor?
15 Ekim'de Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, zirvenin Gazze'deki krizle ilgili son gelişmeleri ve Filistin meselesinin geleceğini ele alacağını belirtildi, ancak bunun ötesinde toplantının amaçları hakkında fazla bilgi verilmedi.
Haber ajanslarına konuşan kaynaklar, ortak bir zirve bildirisi üzerinde tartışmalar yapıldığını, ancak görüş farklılıkları dolayısıyla bir sonuç metninin ortaya çıkıp çıkmayacağının belli olmadığını kaydediyor.
Arap ülkeleri, İsrail'in Gazze'ye yönelik bombardıman ve kuşatmasına karşı öfkelerini dile getirirken, ABD ve İngiltere İsrail'e tam desteğini sürdürüyor. AB ise Hamas'ın saldırısını kınamanın ötesinde krize yönelik ortak bir yaklaşım belirlemekte zorlanıyor.
Gazze'ye insani yardım ulaştırmaya çalışan Mısır, milyonlarca Filistinlilerin Sina'ya zorla göç ettirilmesine karşı olduğunu ve böyle bir hareketin Mısır yarımadasını İsrail'e karşı saldırılar için bir üsse dönüştüreceğini söylüyor.
Mısır'ın tutumu, diğer birçok Arap ülkesinin de korkularını yansıtıyor ve Filistinlilerin zorla yerlerinden edilmesine karşı çıkıyor.
Zirveye kimler katılıyor?
Zirveye Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi'nin ev sahipliğindeki zirveye Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Ürdün Kralı Abdullah, Bahreyn Kralı Hamad bin İsa El Halife ve Kuveyt Veliaht Prensi Şeyh Meşal el-Ahmed el-Sabah katılacak.
Zirvede Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Bakanımız, 21 Ekim 2023 tarihinde Kahire’de düzenlenecek, Gazze’deki gelişmeler, Filistin davasının geleceği ve barış sürecinin ele alınacağı Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne katılmak üzere Mısır’ı ziyaret edecektir. Zirve vesilesiyle Bakanımızın ikili görüşmelerde bulunması da öngörülmektedir” denildi.
Edinilen bilgilere göre, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB dış politika şefi Josep Borrell Kahire'ye gitmeyi planlıyor. Ancak kaynaklardan gelen bilgilere göre her ikisinin de cuma günü ABD-AB zirvesi için Washington'da bulunmaları nedeniyle Kahire'ye zamanında varmakta zorlanacakları belirtiliyor.
AB ülkelerinden Almanya, Fransa, İtalya, İspanya ve Kıbrıs Dışişleri bakanları zirveye katılacak. İngiltere, Norveç ve Güney Afrika Cumhuriyeti de dışişleri bakanları düzeyinde temsil edilecek.
Scholz, Sunak ve Macron katılmıyor
Avrupa ülkelerinden ise Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın katılmayacağı kesinleşti.
ABD'yi kimin temsil edeceği, ya da Çin ve Rusya gibi diğer büyük güçlerin katılıp katılmayacağı konusunda da bir açıklama yapılmadı.
Hamas'ın 7 Ekim'de düzenlediği saldırı bin 400 kişinin ölümüne yol açtı. İsrail'in karşı saldırısında 4 bin 100'den fazla Filistinli öldürüldü.
