İran’ın Birleşmiş Milletler Temsilcisi İrevani, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve BM Güvenlik Konseyi Dönem Başkanı Caroline Rodriguez Burkett'e gönderdiği resmi mektupta, ABD'nin İran’a yönelik son saldırılarını "meşru müdafaa" gerekçesiyle haklı göstermeye çalışmasını sert bir dille eleştirdi.
İrevani, mektubunda ABD'nin İran’ın barışçıl nükleer tesislerine yönelik gerçekleştirdiği saldırının hiçbir şekilde BM Şartı'nın 51. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirtti.
“Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) gözetimindeki ve barışçıl niteliği defalarca teyit edilmiş nükleer tesislere yönelik bu tür saldırılar, açıkça uluslararası hukukun ve BM Şartı'nın ihlalidir” ifadelerine yer verilen mektupta, ABD’nin tek taraflı ve keyfi yorumunun BM'nin temel ilkesi olan güç kullanımının yasaklanması ilkesini ciddi biçimde zayıflattığı vurgulandı.
Uluslararası hukuka atıf: "Saldırganlık" sayılır
İrevani, BM Genel Kurulu'nun 3314 sayılı kararına ve Uluslararası Adalet Divanı’nın içtihatlarına (özellikle 1986 tarihli Nikaragua davası ve 2003 tarihli İran’a ait petrol platformları davası) atıfta bulunarak, bir ülkenin yalnızca doğrudan silahlı saldırıya uğraması halinde ve “zorunluluk” ile “orantılılık” ilkeleri çerçevesinde meşru müdafaa hakkına sahip olabileceğini hatırlattı.
UAEA ve BM raporlarına göre İran’ın suçu yok
Mektupta, UAEA’nın son raporlarında İran’ın nükleer programında herhangi bir sapma ya da askeri amaç güden bir faaliyet bulunmadığının açıkça belirtildiği ve ABD istihbarat kurumlarının da bu tespiti doğruladığı kaydedildi. Buna rağmen ABD ve İsrail’in İran’ı "yakın tehdit" bahanesiyle hedef almasının hukuki meşruiyetten tamamen yoksun olduğu ifade edildi.
1981’deki karar hatırlatıldı
İran, 1981 yılında İsrail'in Irak'taki Osirak nükleer reaktörüne düzenlediği saldırıya cevaben oybirliğiyle kabul edilen BM Güvenlik Konseyi'nin 487 sayılı kararına atıfta bulunarak, bu kararın barışçıl nükleer tesislere yönelik saldırıları açıkça kınadığını ve gelecekte benzer eylemlerden kaçınılması gerektiğini vurguladığını hatırlattı.
İran’dan 3 açık talep
İran, mektubun sonunda BM Güvenlik Konseyi’nden şu taleplerde bulundu:
ABD ve İsrail’in “önleyici meşru müdafaa” iddiasının açık ve net şekilde reddedilmesi;
İran’ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal eden saldırıların şiddetle kınanması;
BM Genel Sekreteri’nin, 1981 tarihli 487 sayılı kararın uygulanmasına dair bir izleme raporu sunması.(Mehr)