Türkiye ile Suriye arasında 21 sene önce imzalanan Adana Mutabakatı yeniden gündeme geldi. Gündeme getiren isim ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin oldu. Rus liderin amacının Türkiye ile Suriye arasında diyaloğun başlatılması ve böylece Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yeni bir sınır ötesi operasyonunu önlemek olduğu kaydediliyor.

Adana Mutabakatı’nın uygulanması ne anlama geliyor?

1-Adana Mutabakatı’nın 4 numaralı eki gereğince, Ankara’ya, Suriye’nin kuzeyinde 5 kilometre derinliğine kadar PKK’ye operasyon hakkı veriliyor.

2-Mutabakatın 3 numaralı eki gereğince, Şam, 1939 yılında Türkiye topraklarına katılan İskenderun (Hatay) hakkındaki bütün haklarından vazgeçti.

3-Mutabakat şartlarına göre, 1999’dan bu yana Türkiye’de tutuklu bulunan PKK terör örgütü olarak kabul ediliyor.

4-Ankara, mutabakata göre, YPG’yi, PKK’nin Suriye uzantısı olarak kabul etmesi sebebiyle, YPG’nin de bir terör örgütü olduğu anlamına geldiğini savunuyor.

5-Buna karşılık, Adana Mutabakatı’nın uygulanması, ortak bir komitenin kurulması ve iki ülkenin arasında aktif bir iletişim hattı oluşturulması gibi birçok prosedür gerektirmesi nedeniyle, Türkiye’nin Suriye hükümetini resmen tanıması anlamına geliyor.

6-Mutabakatın uygulanması, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından da ifade edildiği gibi Rusya aracılığıyla ‘dolaylı temaslar’ yerine, iki ülke arasında doğrudan siyasi temaslar kurmak anlamına geliyor.

7-Aynı zamanda, Şam’ın İstanbul’da Konsolosluğu olduğu halde, Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği ve Suriye’nin Ankara Büyükelçiliği’nin yeniden açılması anlamına geliyor. Mutabakata göre, her iki Büyükelçiliğe de güvenlik irtibat subayının atanması gerekiyor.

8-Mutabakatın uygulanması ayrıca, sınıra Suriye hükümet güçlerinin konuşlanması ve mevcut sınırların tanınması anlamına geliyor. İslami muhalif gruplar, Fırat Kalkanı bölgesindeki Cerablus’tan, İdlib’teki Babu'l Hava’ya (Cilvegözü) ve Akdeniz’deki Lazkiye sınırına kadar olan bölgeyi kontrol ediyor. YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (DSG) ise, Halep’in kuzeyindeki Cerablus sınırından, Irak sınırı yakınındaki Fişhabur’u kontrolü altında tutuyor.

9-Mutabakat, TSK'nin Suriye topraklarında sadece 5 kilometre derinliğe girmesine izin vermesi nedeniyle, Türkiye ile ABD arasında Suriye’nin 32 kilometre derinliğindeki güvenli bir bölge oluşturma planına alternatif olarak görülüyor.

10-Son olarak, mutabakatın uygulanması, YPG’yi Şam ile düşman bir konuma itiyor ve zaman zaman yürüttükleri müzakerelerin önünü kesiyor. Aynı zamanda, ABD ve Uluslararası Koalisyon tarafından Fırat Nehri’nin doğusunda kurulması desteklenen ‘öz yönetim’ projesinin yok sayılması anlamına da geliyor.