DW Türkçe'den Kayhan Karaca'nın haberine göre, Bakanlar Komitesi, AİHM kararları gündemli toplantısı sonunda AİHM'nin Osman Kavala kararının uygulanış sürecinde Ankara ile teknik diyaloğu ön plana çıkaran politikasını sürdürdü. Komite, Ankara ile yürütülen üst düzey siyasi ve teknik görüşmelerin devam etmesini kararlaştırdı.
Kavala'nın tutukluluğuna ilişkin hak ihlali kararı veren ve Kavala'nın serbest bırakılmasını talep eden AİHM'nin kararını uygulamayan Türkiye, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin denetimine girmişti. AİHM kararı gereği Kavala'nın "derhal serbest bırakılması" için Ankara'ya yeniden çağrıda bulunan ve diyalog vurgusu yapan Komite, Ankara'ya yönelik bir yaptırım kararı almadı.
Komite, Kavala'nın avukatları ve kimi uluslararası sivil toplum kuruluşlarının Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nin (AKPM) Kavala dosyasında devreye girmesi için yaptıkları çağrılara da olumlu yanıt vermedi.
Kavala dosyası 13 Kasım 2023 tarihinde Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic-Buric ile Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Ankara'da gerçekleşen görüşmelerinde ele alınmış, Bakanlar Komitesi bu ziyaret sonrası Aralık 2023'teki toplantılarında Mart 2024'e kadar üst düzey teknik temasların devam etmesi yönünde karar almıştı. Bu karar kapsamında Avrupa Konseyi'nden üst düzey bir heyet "Kavala'nın serbest bırakılması için Türk yargı sistemindeki mevcut yolları" görüşmek üzere 15 Şubat 2024 tarihinde Ankara'da temaslarda bulunmuştu.
Bakanlar Komitesi'nin aldığı kararda geçen yıl her düzeyde başlatılan diyalog sürecinin "yapıcı" ve "sonuç odaklı" devam etmesi çağrısı yer aldı. Bu bağlamda Anayasa Mahkemesi'nin Osman Kavala tarafından yapılmış bireysel başvuruları AİHM kararları temelinde ivedilikle inceleyip karara bağlamasına özellikle vurguda bulunuldu.
Komitenin kararında, Osman Kavala serbest bırakılmadıkça Türkiye'nin "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden kaynaklanan yükümlülüklerini ve hukuk devleti ilkelerini ihlale devam edeceği" de özellikle not edildi.
AKPM şimdilik devreye girmiyor
Komite, AKPM'nin Kavala dosyasında devreye girmesine şimdilik sıcak bakmıyor. Kavala'nın avukatları ve kimi uluslararası sivil toplum kuruluşları (Human Rights Watch, The International Commission of Jurists, Turkey Human Rights Litigation Support Project) AKPM'nin 12 Ekim 2023 tarihli Osman Kavala kararı gereği Bakanlar Komitesi ile "Ortak Tamamlayıcı Prosedür" adı verilen sürecin başlatılması çağrısında bulunmuştu. Bugüne kadar somut olarak kullanılmayan bu yöntem, Bakanlar Komitesi'nde daha ziyade teknik düzeyde yürütülen diyalog sürecinin siyasi bir platform olan AKPM gündemine daha yoğun biçimde taşınması anlamına geliyor.
Geçen haftalarda Kavala hakkında Strasbourg'a ayrıntılı bir dosya ileten uluslararası sivil toplum kuruluşları Bakanlar Komitesi'ne AKPM'nin 12 Ekim 2023 tarihli kararını olduğu gibi benimsemesi çağrısında bulunmuştu. AKPM kararında, Avrupa Konseyi ve AB ülkelerinin, Osman Kavala hakkındaki AİHM kararının yerine getirilmemesi halinde "Magnitsky mevzuatları" ya da benzeri hukuksal araçları kullanarak Ankara'ya spesifik yaptırımlar uygulamaları da istenmişti.
Selahattin Demirtaş için derhal tahliye çağrısı
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi bu hafta Selahattin Demirtaş hakkındaki son AİHM kararını da ele aldı. Komite, AİHM kararı gereği Demirtaş'ın derhal serbest bırakılması çağrısını yineledi ve durumunda değişiklik olmaması halinde Haziran 2024'teki oturumlarında ikaz niteliğinde bir ara karar alacağı mesajı verdi.
