Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, dün Sky News Arabia televizyonuna özel röportaj verdi. Fidan, röportajda İsrail'in Gazze'de yürüttüğü savaş, Suriye'yle normalleşme, Ortadoğu ülkeleriyle ilişkiler ve Ukrayna'daki savaş gibi pek çok konuya değindi.
'Filistin'de iki devletli çözümü en kısa sürede uygulamalıyız'
Türkiye'nin Gazze'de ateşkes konusunda tüm taraflara mümkün olan her türlü desteği sağlama rolü üstlendiğini söyleyen Fidan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Filistin'deki ateşkesin siyasi hedefleriyle uyumlu olmaması nedeniyle savaşa son verecek bir anlaşmaya varılması bağlamında adım atmaktan kaçındığı konusunda ABD ve Batılı ülkelerin hemfikir olduğunu ifade etti.
Fidan, şöyle devam etti: "Bugün Hamas var, yarın başka bir örgüt ortaya çıkabilir. Mesele Filistin direnişinin geleceğinin ne olacağıdır. Biz Türkiye olarak meseleye bu açıdan bakıyoruz. Hamas'ı çok desteklediğimiz yönünde bazı yanlış algılar var. Desteklediğimiz tek konu var, o da doğru Filistin davasıdır.”
Fidan, savaş sonrası döneme ilişkin görüşlerini ise şöyle aktardı: "İki devletli çözümü şimdi uygulamazsak, gelecekte dördüncü Gazze savaşı, beşinci Batı Şeria savaşı ya da yedinci Kudüs savaşı çıkacak. Olaylardan ders çıkarmalıyız ve iki devletli çözümü mümkün olan en kısa sürede uygulamalıyız.”
Uygulamanın zor olacağı korkusuyla iki devletli çözüme karşı çıkıldığını ifade eden Fidan, “Filistinlilere devlet verilirse İslam ülkeleriyle de, Türkiye dahil diğer ülkelerle de konuşabiliriz. Biz bu devletin bekası ve anlaşma için bu sorumluluğun yerine getirilmesine katılmaya hazırız” diye konuştu.
'Suriye'yle her türlü diyaloğa hazırız'
Suriye ve diğer Ortadoğu ülkeleriyle ilişkilere değinen Fidan, "Türkiye'nin Arap kardeşlerimizle ilişkileri mükemmel bir seviyeye ulaştı. Farklılıkların olması normal, ancak olgun ülkelerin bu farklılıkları belirli bir stratejik çerçeve içerisinde olgun bir şekilde yönetmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Fidan, Suriye ile ilişkilerin normalleşmesi sürecine ilişkin, "Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, aramızdaki mevcut sorunların çözümü için Cumhurbaşkanlığı düzeyi de dahil olmak üzere her düzeyde her türlü diyaloğu başlatmaya hazır olduğumuzu ifade etti" dedi.
Fidan şöyle devam etti: "2017'den bu yana birçok kanaldan görüşmeler yaptık, bunun faydasını gördüğümüz zamanlar da oldu. Artık bu geçici durumu daha kalıcı hale getirmemiz gerekiyor. Şu anda Suriyelilerin yarısından fazlası ülke dışında yaşıyor. Ülkelerine sağ salim dönebilmelidirler."
'Petrol ve enerji kaynaklarını PKK'den alıp Suriye halkına iade etmeliyiz'
Fidan, "Suriye'nin, özellikle de PKK'nın kontrol ettiği bölgelerin terörden temizlenmesi gerek. Suriye halkının kaynaklarını gasp eden bir terör örgütü var. Onunla savaşmalı, petrol ve enerji kaynaklarını ondan almalıyız. Bu kaynakları Suriye halkına iade etmeliyiz, çünkü bu örgüt Suriye halkına karşı çok büyük bir savaş yürütüyor. Oradan çaldığı bu zenginlikle Türk devletine karşı da savaş yürütüyor" diye konuştu.
Fidan "Türkiye güçlü bir ülkedir. Çaresizlikten, umutsuzluktan diyalog aramıyor. Tam tersine bizi bu konuda motive eden şey bu konudaki olgunluğumuzdur. Diplomatik etkimize ve bölgenin barışa ihtiyacı var" ifadelerini kullandı.
'PKK'ye karşı Irak'la anlaştık'
Irak'la ilişkilere de değinen Fidan, "Irak'taki kaostan istifade eden PKK'nın amacı Irak'ta yerleşerek Türkiye'de istikrarı bozmak. Irak'ta kanser hücreleri gibi yayılıyor ve bu artık bizim sorunumuz olmaktan çıkıp Irak için de bir ulusal güvenlik sorunu haline geldi" dedi.
Fidan, "bölgenin silahlardan, teröristlerden ve IŞİD ya da PKK'nin neden olduğu çatışmalardan arındırılması için temizlenmesi" konusunda bir Türkiye-Irak anlaşmasının varlığını doğruladı.
'Sisi'nin ziyareti için hazırlanıyoruz'
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi'nin yaklaşan ziyaretine ilişkin düzenlemelere ilişkin Fidan, "Hazırlıklarımız iyi gidiyor, yani hazırlıkları tamamlama aşamasındayız, Allah'ın izniyle Kahire'ye bir ziyaret yapacağım. Ağustos başında orada yeni Mısırlı mevkidaşımızla buluşacağız, iki liderin görüşmesinin hazırlıklarını yapacağız, biliyorsunuz Cumhurbaşkanımız Kahire'yi ziyaret etti, şimdi de Sayın Sisi'yi Ankara'da ağırlayacağız" diye konuştu.
'BAE Ortadoğu'ya büyük katkı sağlıyor'
Fidan, Birleşik Arap Emirlikleri'yle (BAE) ilişkilere dairse, "BAE ile ilişkilerimiz çok iyi. Karşılıklı yatırım, ticaret ve teknolojik iş birliği alanlarında ciddi iş birliği alanlarımız var. Türkiye ile BAE arasında Somali, Sudan, Libya gibi Kuzey Afrika krizleri başta olmak üzere bölgedeki krizlerin yönetimi konusunda istişareler devam ediyor. Yoğun bir görüş alışverişimiz var. Pek çok konuda da aynı şekilde düşünüyoruz. Filistin meselesi de dahil olmak üzere tüm meseleleri çözmenin yollarını arıyoruz" ifadelerini kullandı.
Fidan, şöyle devam etti: “Bildiğiniz gibi Birleşik Arap Emirlikleri'nin kalkınma ve teknoloji konusundaki vizyonu mükemmel ve bu bölgedeki birçok ülkeye model haline geldi. Artık yapay zeka konusunda çalışan Birleşik Arap Emirlikleri'nden bahsediyoruz. Astronot gönderen bir ülke gerçekten bölgeye ve ekonomisine büyük katkı sağlıyor.”
'Suudi Arabistan'la savunma sanayii işbirliğimiz iyi'
Fidan, Türkiye'nin Suudi Arabistan'la da ilişkilerinin iyi olduğunu, özellikle savunma sanayii alanındaki işbirliğinin iyi gittiğini belirterek, bölgesel krizler konusunda iki ülkenin görüş alışverişinde bulunulduğunu vurguladı.
Fidan, "Suudi Arabistan'da son yıllarda çok büyük bir kalkınma projesi var. Bu projeler özellikle ekonominin çeşitlendirilmesi, enerjiye bağımlılığın azaltılması, petrole bağımlılığın azaltılması, enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi, yatırımların genişletilmesi, nüfus ve sanayinin güçlendirilmesi alanlarında bir devrimi temsil ediyor” dedi.
'Birleşik Libya devleti istiyoruz'
Fidan, Libya'da hem Batı hem de Doğu yönetimleriyle ilişki içerisinde olduklarını vurgulayarak, Türkiye'nin "Doğu ile Batı'nın birleştiği bağımsız, birleşik Libya devletini yeniden canlandırmak istediğini" söyledi.
Fidan, sözlerine şöyle devam etti: "Temsilciler Meclisi Başkanı Sayın Aguila Saleh ülkemizi birkaç kez ziyaret etti. Sayın Halife Hafter ile temaslarımız var, oğulları ile de temaslarda bulunuyoruz. Doğuda konsolosluğumuzu açtık, Şu anda işletme aşamasındayız ve her türlü ilişkilerimiz devam ediyor.
Mısır'ın oradaki sınırların güvenliğiyle ilgili haklı endişeleri var ve bunların ele alınması gerekiyor. Dolayısıyla bizim Suriye ile sınırlarımızda çıkarımız olduğu gibi Mısır'ın da Libya'da çıkarı var. Emirliklerle iletişim kuruyor, Katar'la konuşuyor ve barışın nasıl sağlanabileceğini görüşmek üzere bir araya geliyoruz. Libya'da Birleşmiş Milletler'in de katılımıyla kalıcı ve ulusal birlik hedefliyoruz."
'İran'ın müdahalelerini desteklemiyoruz'
İran'ın Ortadoğu'daki silahlarının artmasına ilişkin soru üzerine Fidan, "Türkiye, doğal ortaklığın ötesine geçen herhangi bir ülkenin bölgeye müdahalesini hiçbir şekilde desteklemiyor. Biz elbette bu tür politikaları desteklemiyoruz. Bunları gerçekleştiren ülke kim olursa olsun" dedi.
Fidan, şöyle devam etti:
"Bu nedenle bölgede bölgesel güvenlik işbirliğine yönelik bir yapı oluşturulması konusunda ciddi bir düşüncemiz var. Bölgesel iş birliği artarsa, bölge ülkeleri arasında güven ve itimat artarsa bölgede hiçbir zayıf nokta kalmaz."
