Kürtçe\'nin eğitim dili olması ve anayasal güvenceye alınması amacıyla çalışmalar yürüten Kürtçe Dil Hareketi Derneği (Hez-Kurd) Başkanı Suphi Özgen, Cumhuriyetin 100. kuruluş yıldönümünde Kürtçe ’ye dikkat çekmek amacıyla İstanbul’dan Ankara’ya yürümeye karar verdi.
VOA Türkçe\'den Mahmut Bozarslan\'nın haberine göre Özgen, yürüyüşe 29 Ekim günü başlayacaktı. Ancak İstanbul Valiliği 29 Ekim günü yapılacak tüm etkinlikleri yasakladı. Yasaklama gerekçesi olarak, “Milli güvenliğin sağlanması, kamu düzeni ve güvenliğinin korunması, temel hak ve özgürlükler ile başkalarının hak ve özgürlüklerinin ve genel asayişin korunması” gösterildi.
Bunun üzerine Özgen, yürüyüşü 30 Ekim’de başlatmaya karar verdi. Ancak bu kez hem valilik hem Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından etkinlik yasağı kararı alındı.
İstanbul’dan yürüyemeyeceğini anlayan Özgen, Kocaeli’nden yürümeye karar verdi. Ancak bu kez de Kocaeli Valiliği yasak kararı aldı. Hergün bir sonraki ilden yürümek isteyen Özgen, gittiği her ilde yasakla karşılaştı.
Yasaklar nedeniyle yürüyemeyen Özgen, yola arabayla devam etti. 5 gün sonra Ankara’ya ulaşan Özgen Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) HEDEP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu tarafından kabul edildi. Özgen hem Gergerlioğlu hem de diğer partilerin milletvekilleriyle bir araya gelerek taleplerini iletti.
“Kürtçe\'yle ilgili uygulamalar Cumhuriyet’in ilk yıllarına döndü”
Eylemle ilgili VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Özgen, yasaklama kararlarına tepki gösterdi. Yürüyüş için izin alınmasına gerek olmadığını savunan Özgen, valiliklerin aldığı yasak kararının yasalara ve Anayasa’ya aykırı olduğunu söyledi.
Kürtçe’e yaklaşımda Cumhuriyet’in ilk yıllarına dönüldüğü vurgulayan Özgen, “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan 1970’lere kadar Kürtçe\'yi yasaklamak için kanunlar çıkarıldı. Kürtleri asimile etmeye, ortadan kaldırmaya çalıştılar ama başarılı olamadılar. Son 30 yılda bazı olumlu adımlar atıldı. Hem yurt içi dinamikleri hem de Avrupa Birliği’nin etkisiyle olumlu adımlar atıldı. Ancak son birkaç yıldır yine Cumhuriyet’in ilk yıllarına döndük. Bu gidişat iyi değil” dedi.
Milletvekillerine tepki
Hem Türk hem Kürt milletvekillerinin eyleme duyarsız kalmasına tepki gösteren Özgen, “600 vekil arasında sadece Ömer Faruk Gergerlioğlu bizimle görüştü. Hem Türk hem Kürt milletvekilleri bize ilgi göstermediler. Yürüyüş dikkatlerini çekmeliydi\" diye konuştu.
Eylemin amacına ulaştığını savunan Özgen, Kürtçe ile ilgili taleplerin gündemden düşmemesi gerektiğini ifade etti. Seçmeli ders değil zorunlu eğitim istediklerini hatırlatan Özgen, “Anayasa da eşitlik ilkesi var. Eşitlik ilkesi Kürtler için işletilmiyor. Eşitlik ilkesinin Kürtler için de işletilmesi Kürtçe için de işletilmesini istiyoruz” diye konuştu.
Kürtçe ne zaman seçmeli ders oldu?
Sivil toplum örgütlerinin sıkça talep ettiği Kürtçe eğitim Türkiye’de seçmeli ders olarak veriliyor.
Eylül 2012\'de yayımlanan yönetmenlikle, Kürtçe yaşayan dil ve lehçe adı altında seçmeli ders olarak Milli Eğitim Bakanlığı\'nın müfredatına girdi. Ancak Kürtçe ders verecek öğretmenlerin sayısı sıkça tartışma konusu oluyor. Her yıl 2 ya da 3 atama yapan Bakanlık ilk kez bu yıl 50 kadro açtı.
26 Ocak 2011\'de YÖK tarafından Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü\'nün onaylanmasıyla birlikte Mardin Artuklu, Muş Alparslan ve Bingöl Üniversitelerinde Kürt Dili ve Edebiyatı bölümleri, Bingöl ve Dersim\'de ise Zaza Dili ve Edebiyatı bölümleri açıldı. Kürtçe öğretmenleri bu bölümlerden mezun oluyor. Bölümlerin açıldığı tarihten bugüne her sene yaklaşık 100 öğrenci bu bölümlerden mezun oluyor. Ataması yapılan öğretmen sayısı, bu yılki atamalarla 132’ye ulaştı.