Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, AK Parti TBMM Grup Toplantısı öncesinde, gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.
Dönmez, Türkiye ve Irak arasında Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Merkezi (ICC) nezdinde görülen davada, "Türkiye'ye 1,4 milyar dolar ceza verildiği" iddiasına yönelik, "Böyle bir rakamda ceza söz konusu değil. Büyük kapsamlı bir rapor var ve ona bağlı bazı yaptırımlar söz konusu. Tek taraflı yaptırım yok" dedi.
Türkiye ve Irak arasındaki anlaşmazlıkla ilgili, Uluslararası Tahkim Mahkemesinin verdiği karar hatırlatılarak, "1,4 milyar dolar ceza verildiği bildirildi. Bu cezayı neden aldık?" sorusu üzerine Dönmez, şunları kaydetti:
"Böyle bir rakamda ceza söz konusu değil. Büyük kapsamlı bir rapor var ve ona bağlı bazı yaptırımlar söz konusu. Tek taraflı yaptırım yok. Irak tarafından iddia edilen 5 konudan 4'ü reddedildi, 1'i kabul edildi. Bizim iddialarımız, taleplerimiz vardı. Taleplerimizin 6 konudan 5'i kabul edildi, 1'i reddedildi. Buna dayalı olarak yaptırımlar, şimdi arkadaşlarımız, hukukçular tarafından değerlendiriliyor. Irak hükümetiyle aramızda zaten yürürlükte olan bir anlaşmamız var. O anlaşma, Uluslararası Tahkim Mahkemesinin verdiği bu rapor ve uluslararası hukuka göre, biz yapıcı bir rol oynamayı düşünüyoruz. Bunu biraz daha zaman gösterecek."
Bakan Dönmez, Türkiye'ye 1,4 milyar dolarlık bir cezanın verilmesinin söz konusu olmadığını bildirdi.
"Uluslararası Tahkim Mahkemesinde Türkiye'yi ilgilendiren benzer enerji gerekçeli başka dosya var mı?" sorusu üzerine Dönmez, "Başka konularda başka davalar da devam ediyor, ama hükümetin taraf olduğu başka hususlar da var" diye konuştu.
Tahkim davası
Irak, Türkiye’nin Kürdistan Bölgesi ile 2013'ten beri doğrudan petrol ticareti yaparak Bağdat ile Ankara arasında 1973’teki sözleşmeyi ihlal ettiği gerekçesi ile Türkiye hakkında Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Merkezi (ICC) nezdinde dava açmıştı.
Irak Petrol Bakanlığı, mahkemenin geçen Perşembe karar aldığını, Türkiye’yi 1.4 milyar dolar tazminata mahkum ettiğini ve ayrıca Kürdistan Bölgesi’nden Ceyhan limanına yapılan sevkiyatın durduğunu açıkladı.
Ankara’dan farklı açıklama
Ancak Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, söz konusu davada, Irak'ın beş talebinden dördünün reddedildiğini, Türkiye'nin taleplerinin ise büyük çoğunluğunun kabul edilerek Irak'ın Türkiye'ye tazminat ödemesine hükmettiğini açıkladı.
Bakanlığın açıklamasında, davanın aslında Irak Merkezi Hükûmeti ile yine Irak'ın anayasal bir birimi olan Kürdistan Bölgesi Hükümeti arasında yıllardır süregelen petrol yönetim hakkı uyuşmazlığının bir yansıması olduğu aktarıldı.
